Chứng khoán là gì? Update 12/2024

Nội dung trang

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán và bất động sản là hai kênh đầu tư được đánh giá là có mức sinh lời tốt nhất hiện nay. Chuyển biến tích cực của nền kinh tế, cùng với một yếu tố nữa, đó là khối ngoại đã đổ tiền rất mạnh vào TTCK Việt Nam trong năm những năm gần đây, trở thành động lực thúc đẩy thị trường tăng trưởng. Thêm vào đó nếu như bạn có một khoản tiền nhàn rỗi thì đây là một sự lựa chọn bạn nên cân nhắc. Đối với những người mới bắt đầu chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu chứng khoán là gì nhé. 

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành, được thể hiện bằng hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Hiểu một cách đơn giản chứng khoán là khoản tiền mà nhà đầu tư bỏ ra cho tổ chức phát hành nhằm được quyền hưởng những khoản thu nhập trong tương lai.

Chứng khoán bao gồm các loại: cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư, chứng khoán phái sinh. 

1. Cổ phiếu?

Cổ phiếu là chứng chỉ chứng nhận số tiền nhà đầu tư đóng góp vào công ty phát hành do công ty cổ phần phát hành hoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông và đồng thời là chủ sở hữu của công ty phát hành.

Trong các bản tin tài chính, chứng khoán chúng ta thường nghe nhắc đến các cổ phiếu như: HPG, VCB, MWG,…thì đây là ký hiệu được sử dụng làm mã giao dịch do Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam(VSD) cấp khi tổ chức phát hành đăng ký niêm yết/đăng ký giao dịch trên các Sở Giao dịch chứng khoán.

Cổ phiếu VCB

Dựa vào quyền lợi mà cổ phiếu đưa lại cho người nắm được giữ chia thành 2 dạng cổ phiếu:

Cổ phiếu phổ thông(cổ phiếu thường): đây là loại cổ phiếu mà hay được mọi người đề cập đến đầu tiên khi họ nói về việc đầu tư chứng khoán. Cổ phiếu phổ thông được chia sẻ tương ứng với lợi nhuận hay lỗ của công ty. Các cổ đông quyết định giữ lại lợi nhuận đó hoặc gửi một phần hoặc toàn bộ lợi nhuận cho cổ đông dưới hình thức chia cổ tức – bằng tiền mặt hoặc bằng chính cổ phiếu.

– Cổ phiếu ưu đãi: Cổ phiếu ưu đãi là một loại chứng khoán vừa có những đặc điểm giống cổ phiếu thường, vừa giống trái phiếu. Cổ phiếu ưu đãi trả một lượng cổ tức nhất định cho cổ đông nắm giữ. Cổ đông của cổ phiếu ưu đãi nhận cổ tức cụ thể theo thời gian xác định trước. Các cổ tức sẽ được ưu tiên trả trước cho các cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi. Kể cả khi công ty phá sản thì cổ phiếu ưu đãi vẫn được ưu tiên hơn trong  việc thu hồi những tài sản ủy thác.

2. Trái phiếu?

Trái phiếu hiểu đơn giản là một khoản vay có kỳ hạn, trong đó người mua trái phiếu (trái chủ – bondholder) cho bên phát hành trái phiếu (bond issuer) vay.

Trái phiếu là chứng khoán nợ, vì vậy khi Công ty bị giải thể hoặc phá sản thì trước hết Công ty phải có nghĩa vụ thanh toán cho các Trái chủ (bondholder) trước, sau đó mới chia cho các Cổ đông (shareholder).Với những đặc điểm trên, trái phiếu có tính ổn định và chứa đựng ít rủi ro hơn cổ phiếu.

Trái phiếu
Trái phiếu chính phủ

3. Chứng chỉ quỹ?

Chứng chỉ quỹ là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của NĐT đối với một phần vốn góp của quỹ đại chúng.

Về bản chất, chứng chỉ quỹ cũng giống như cổ phiếu của một công ty: là bằng chứng xác nhận quyền sở hữu, hưởng lợi nhuận trên phần vốn góp và đặc biệt được niêm yết trên TTCK để mua bán giữa các nhà đầu tư.

Hiện nay, trên sàn chứng khoán TP.HCM(HOSE) có 3 chứng chỉ quỹ đầu tư đang được niêm yết, đó là: MAFPF1 (Công ty TNHH Quản lý quỹ đầu tư Manulife chứng khoán Việt Nam), VFMVF1 (Công ty liên doanh Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Việt Nam) và PRUBF1 (Công ty TNHH Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Prudential Việt Nam).

4. Chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh là những công cụ tài chính mà giá trị của chúng được xác định dựa vào giá của tài sản cơ sở trên thị trường. Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa như nông sản, kim loại, v,v.. hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất, v.v.

Chứng khoán phái sinh gồm có 4 sản phẩm chính:
– Hợp đồng kỳ hạn (Forwards)
– Hợp đồng hoán đổi (Swaps)
– Hợp đồng tương lai (Futures)
– Quyền chọn (Options)

Tháng 8/2017 thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đã chính thức vận hành với sản phẩm đầu tiên là hợp đồng tương lại chỉ số VN30( VN30F ).