Thế nhưng điềuthú vị là hiện tại, ngữ nghĩa chung của thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầmmã” này lại lệch theo hướng khác. Nó hàm chỉ “những kẻ xấu thìthường hay tìm đến những kẻ xấu khác, để cùng giao du hay mưu đồ làm những việcmờ ám, xấu xa”.
Bạn đang xem: Ngưu tầm ngưu mã tầm mã là gì
Nhưng tại saothành ngữ này lại chỉ biểu hiện nghĩa xấu vậy? Vì nếu chỉ “trâu tìm trâu, ngựatìm ngựa” thì câu chuyện ở đời thật đơn giản: loài nào đi tìm loài ấy kia mà!
Sách Tả truyện, được coi là sáng tác của TảKhâu Minh (viết trong khoảng từ năm 722 đến 468 trước công nguyên), có chép mộttruyện về danh tướng Ngô Khởi. Ngô Khởi là đệ tử của Khúc Ban mà Khúc Ban lạilà học trò yêu của Khổng Tử. Trong một lần chinh chiến, con ngựa của Ngô Khởibị tuột cương, chạy lạc vào một bầy trâu rừng. Thấy kẻ lạ, bầy trâu bèn quâylại húc con ngựa lạc kia tơi bời. Phải khó khăn lắm ngựa ta mới thoát khỏi vòngvây, may mắn chạy đến một đàn ngựa thả rông trên thảo nguyên. Không chỉ thoátchết, chú ngựa này còn được một bác tiều phu đem về nhà chăm sóc và cuối cùngtìm được chủ tướng Ngô Khởi để hoàn trả lại.
Xem thêm: Cầu Tiến Tiếng Anh Là Gì – Cầu Tiến Trong Tiếng Anh Là Gì
Về xuất xứ lànhư vậy. Nhưng với người Việt ta, trâu ngựa vốn chỉ được coi là loài vật thânphận thấp hèn chuyên làm những việc nặng nhọc, khổ cực (Làm thân trâu ngựa cho loài khuyển dương) và hay có những hành viđộc ác, kiểu súc vật (Đầu trâu mặt ngựaào ào như sôi). Có lẽ chính vì lẽ đó mà câu thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầmmã” đã mang một nét nghĩa tiêu cực, chỉ hành động a dua, đua đòi củanhững kẻ xấu, “thầy nào thì tớ ấy” thôi. Cả hai “trâu” hay “ngựa”cũng là hai loại thú vật thôi. Cho nên nói câu ấy, người nói ám chỉ bọn ngườiđược nói tới cũng chỉ là phường có bản chất xấu xa trong xã hội.
Xem thêm: Sgs Là Gì – Chứng Nhận Ccc 3c Là Gì Chứng Nhận
Thường theothói đời, hể ai thích và hợp quan điểm nhau thì hòa hợp chung nhau để cùng làmnhững việc đồng ý, cùng thích nhau. Ít khi ai khác quan điểm, tánh ý hay mụctiêu hoạt động mà hợp đoàn lâu dài nhau được nên câu nói trên đôi khi cũng cóđúng. Tuy nhiên, nếu đưa ra quan điểm nhận xét một nhóm người nào đó mà dùngthành ngữ trên thì cũng có hàm ý khinh khi, hạy mạ lỵ hoặc ít ra cũng không có tỏvẻ tôn trọng gì cho lắm. Vì vậy, thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầmmã” là có ngầm ẩn ý xấu trong đó rồi vậy. Phải nên cẩn trọng khi dùng thành ngữ nầy, kẽo gây ra phiền muộn, hiểu lầm cho người khác.
-tháng 8 23, 2016
TẾT MỘT MÌNH – Thơ Đăng Quang Tâm
TẾT MỘT MÌNH Chiều cuối năm nằm trên gác trọ Xé tờ lịch cũ đón Xuân sang Ở đây tháng Chạp còn mưa gió Lòng kẻ xa nhà lắm ngổn ngang Đã mấy m…
► 2021(188) ► 2020(1247) ► 2019(1196) ► 2018(1237) ► 2017(1567) ▼ 2016(1927) ▼ tháng tám(152) ► 2015(1159) ► 2014(301) ► 2013(590)
Chuyên mục: Hỏi Đáp
