Nghẽn cổ chai là thuật ngữ khá phổ biến ngày nay, nhưng mình nghĩ vẫn còn những anh em chưa biết nên trong bài viết này mình sẽ cùng anh em tìm hiểu về nó và sẵn tiện giới thiệu cho anh em website để đo đạc nó luôn.
Bạn đang xem: Nghẽn cổ chai là gì
1. Khái Niệm Nghẽn Cổ Chai Ở Máy Tính
Hình mình vẽ minh họa, có hơi xấu anh em thông cảm cho mình nhe, hehe ????
Hiện tượng nghẽn cổ chai ở máy tính bàn là hiện tượng một trong hai bộ phận phần cứng của anh em, hoặc Chip CPU, hoặc Card màn hình bị giới hạn công suất lại, không thể chạy với công suất tối đa mà tụi nó có. Với anh em mới bắt đầu dự định xây dựng chiếc PC đầu tiên của mình thì đây có thể là một khái niệm khó nắm bắt và đó là lý do tại sao khái niệm này lại quan trọng.
Cách gọi nghẽn cổ chai bắt nguồn từ cách mà chất lỏng chảy chậm qua cổ chai hơn nếu cổ đó có kích thước quá nhỏ, do đó một từ khác để diễn tả việc nghẽn cổ chai ở PC là điểm nghẹt thở. Ví dụ, anh em hãy lật ngược một chai nước đầy và mở nắp, nước chảy ra khỏi chai nhưng chỉ với tốc độ mà độ rộng miệng chai cho phép, miệng chai càng rộng thì nước sẽ chảy ra càng nhanh, miệng chai càng nhỏ thì nước sẽ chảy càng chậm. Trong trường hợp này thay vì nước, mình có các khung hình khi chơi game và các khung này đang được hiển thị trên màn hình của anh em, việc hiển thị các khung hình tất nhiên là trên chiếc PC của anh em, nhưng bây giờ thử gắn khung hình PC với chuyện cái chai ở trên.
Nói một cách đơn giản thì nó giống như hiện tượng kẹt xe khi anh em ra đường giờ cao điểm, xe anh em sẽ không chạy được tốc độ, công suất tối đa như trên đường cao tốc hay ít ra ở tốc độ thông thường mà anh em muốn. Một ví dụ cụ thể nữa là anh em có một chiếc máy tính rất cũ, tầm 10 năm trước, có thể được nhượng lại từ người nhà và anh em cho là nó còn hoạt động tốt, anh em gắn chiếc Card màn hình vài chục triệu mới nhất vào chiếc máy tính. Nó tất nhiên sẽ không bị chậm lại và hiệu suất chơi game cũng có thể được cải thiện do Card màn hình mới, nhưng con Card đó sẽ không đạt được công suất tối đa mặc dù anh em ước tính con Card mới có thể mạnh hơn chục lần con Card cũ. Tùy thuộc vào tình trạng nghẽn lúc này, anh em chỉ có thể tăng một chút hiêu năng nhỏ vì Chip CPU, ổ cứng và các thành phần khác có thể chậm đến mức tụi nó không thể cung cấp kịp dữ liệu cho Card màn hình xịn xò anh em vừa mới mua ở tốc độ đủ nhanh để làm cho nó chạy hết công suất được. Dẫn tới trong quá trình anh em chơi game máy sẽ gặp hiện tượng giật lag do tuột FPS đột ngột (với máy bị tình trạng nghẽn nặng, ở đây là trên 10%, có thể anh em thắc mắc sao mình biết được thông số này thì anh em đừng lo, Website để đo đạc và lấy được thông số này mình sẽ chỉ ngay cho anh em ở phần cuối bài viết này)
2. Tìm Hiểu Chuyên Sâu Về Nghẽn Cổ Chai
Nghẽn Cổ Chai ở CPU
Hiện tượng nghẽn cổ chai ở CPU là hiện tượng phổ biến mà anh em thường gặp khi chơi game trên PC, nghĩa là Chip CPU của anh em sẽ hạn chế số lượng khung hình tối đa có thế xuất ra từ Card màn hình. Nói một cách đơn giản về diễn biến của nó là CPU của anh em không đủ mạnh để theo kịp Card màn hình. Nói sâu hơn về mặt kĩ thuật một chút, anh em cùng mình tìm hiểu về hiện tượng này qua ví dụ dưới đây nhá
Ví dụ anh em có một game và anh em chơi game đó ở 60 FPS (tương đương với game sẽ hiển thị 60 khung hình mỗi giây, cũng như một khung hình được hiển thị sau 16,67 mili giây). Chip CPU của anh em ngoài nhiều tác vụ khác thì nó còn phải chuẩn bị gửi lệnh gọi tới Card màn hình, như vậy có nghĩa là nó đang gửi một số dữ liệu như kết cấu và đổ bóng trong khi vừa làm nhiệm vụ hiển thị các đối tượng và bộ đệm trên khung hình sẽ được hiển thị tiếp theo. Card sẽ kết xuất khung hình này từ CPU và sau đó nó sẽ hiển thị lên màn hình của anh em khi nó nhận được khung hình tiếp theo sắp được hiển thị và trong khi đó, việc kết xuất trên CPU đã ở khung hình tiếp theo cho Card nên ở đây tụi nó không bị nghẽn do Chip CPU lúc này đang chuẩn bị các khung hình nhanh hơn Card màn hình để kịp tốc độ xuất khung hình của Card lên màn hình máy tính anh em.
Ảnh minh họa việc nghẽn cổ chai CPU
Còn trong trường hợp này CPU nằm ở bên yếu hơn thì Card màn hình sẽ xuất khung hình nhanh hơn số lượng khung hình CPU anh em có thể chuẩn bị và đây là nguyên nhân khiến nghẽn cổ chai CPU hình thành. Card của anh em có thể chạy được 100% nếu Chip CPU của anh em mạnh hơn, nhưng trong trường hợp này do CPU yếu hơn nên Card nó ở không ngồi chơi xơi nước và không hiển thị khung hình vì tình trạng tắc nghẽn này. Giả sử Card màn hình có thể kết xuất khung hình cứ sau 16,67 mili giây, nhưng do CPU yếu nên cần 25 mili giây để chuẩn bị khung hình, và trong 25 mili giây này, CPU anh em đang làm rất nhiều việc ngoài chuẩn bị dữ liệu khung hình cho Card, nó cũng cần xử lý những thứ khác như các hiện tượng vật lý, logic của game, tạo ra sự vật (người, quái vật, vv…), vv… trong game và tất nhiên mọi tác vụ nền khác của hệ thống cũng do nó phụ trách cả. Nên khá cực cho CPU của anh em lúc này, vì vậy có thể mất nhiều thời gian hơn để Chip CPU gửi lệnh tới Card màn hình. Về cơ bản thì đây là lý do tại sao một số game sử dụng nhiều CPU hơn các game khác, điển hình như tựa game Battlefield 1 khá tốn CPU vì có rất nhiều dữ liệu mạng, logic của game và hiện tượng vật lý để xử lý, trong khi cảnh cưỡi ngựa qua rừng trong tựa game The Witcher 3 thì sử dụng CPU ít hơn rất nhiều do chỉ có cảnh vật là chủ yếu, không phải xử lí quá phức tạp.
Nghẽn Cổ Chai ở Card Màn Hình
Mặc dù việc nghẽn cổ chai ở CPU thực sự đáng lo ngại khi anh em chơi game, nhưng nghẽn cổ chai trên Card màn hình thì lại mang lại kết quả ngược lại. Thế có nghĩa là Chip CPU của anh em đang xử lý tất cả dữ liệu của game và khung hình nhanh hơn Card màn hình, nên nó sẽ khiến cho Card chạy hết 100% công suất. Khi mới nghe thì việc này có vẻ tệ và có hơi hướng khiến anh em liên tưởng đến hậu quả của việc nghẽn ở CPU ở trên, nhưng vì Card màn hình là cái giúp hiển thị khung hình và nó hiển thị các khung hình cho màn hình của anh em ngay từ đầu và trong trường hợp này nó đã hiển thị toàn bộ các khung hình mà nó có thể, nên đây là một điều tốt, sẽ không hề có hiện tượng giật lag do tuột FPS game đột ngột và đó chính xác là những gì anh em game thủ muốn khi anh em chơi bất cứ tựa game nào.
3. Khắc Phục Nghẽn Cỗ Chai
Khắc phục nghẽn cổ chai ở máy tính dù do Chip CPU hay do Card màn hình cũng không phải là chuyện khó nếu anh em biết cách làm, sau đây là những phương pháp mình tổng hợp được từ những người đi trước có kinh nghiệm :
Giải Pháp 1 : Tăng Độ Phân Giải Game Của Anh Em Lên
Cách này cho anh em nào bị tắc nghẽn do Chip CPU, mình sẽ cho Card màn hình làm việc, xử lí nhiều hơn để cân bằng hai tụi nó. Bằng cách điều chỉnh đồ họa trong game của anh em ở mức cao hơn bình thường, có thể là 4K, lúc này Card màn hình sẽ cần nhiều thời gian hơn để hiển thị dữ liệu đã xử lí, tạo cơ hội để CPU của anh em bắt kịp tốc độ của nó.
Xem thêm: địa điểm Kinh Doanh Là Gì, Những điều Cần Ghi Nhớ
Ảnh minh họa – Thay đổi độ phân giải đồ họa trong game của anh em
Giải Pháp 2 : Tắt Phần Mềm Chạy Nền Không Cần Thiết
Đây là một cách tuyệt vời để anh em làm giảm tắc nghẽn do Chip CPU, đóng các phần mềm chạy nền không cần thiết trên máy tính của anh em. Anh em sẽ ngạc nhiên về sự tăng vọt đáng kể của FPS ấy.
Trước khi tắt phần mềm chạy nền (Dưới) và sau (Trên) – Sources (Nguồn) : wepc.com
Giải Pháp 3 : Ép Xung RAM Của Anh Em
via GIPHY
Thanh RAM gắn chặt với tốc độ dữ liệu có thể xử lý của CPU anh em. Bằng cách ép xung RAM thì anh em có thể thấy một sự gia tăng lớn về hiệu năng và FPS của PC mình.
Trước khi Ép xung RAM (Dưới cùng) và sau ( Giữa và Trên) – Sources (Nguồn) : wepc.com
Đây là bài viết hướng dẫn cách ép xung RAM mà mình đã viết trước đó, anh em nào cần thì tham khảo nhá !
Giải Pháp 4 : Ép Xung Chip CPU Của Anh Em
Khi anh em ép xung CPU của mình thì sẽ cải thiện được hiệu năng tổng thể của hệ thống, góp phần làm giảm hoặc chấm dứt tình trạng nghẽn cổ chai trên PC của anh em.
Ép xung CPU sẽ góp phần giảm hoặc chấm dứt tình trạng nghẽn cổ chai trên PC anh em đó 😉
Anh em có thể tham khảo cách ép xung CPU mà mình đã hướng dẫn ở một bài viết tại đường link này.
Giải Pháp 5 : Chơi Những Tựa Game Sử Dụng Nhiều CPU Hơn
Anh em hãy giảm cài đặt giới hạn sử dụng CPU trong game có cho phép anh em làm, việc này sẽ giúp anh em rất nhiều trong việc khắc phục nghẽn cổ chai ở con Card của anh em. Ví dụ cho anh em một số tựa game như : Total War: Rome II, Counter Strike: Global Operations (CS:GO), Planetside 2, Assassin’s Creed: Black Flag, vv…
Assassin’s Creed: Black Flag – Một tựa game đình đám một thời sử dụng nhiều CPU cho anh em
5. Trang Web Đo Đạc Nghẽn Cổ Chai Cho Anh Em
Nhập vào cấu hình PC của anh em
PC builds là trang web giúp anh em đo xem liệu cấu hình chiếc PC của mình hiện tại có nghẽn cổ chai hay không, và nếu có thì mức độ nghẽn như thế nào, có nghiêm trọng hay không; hoặc với anh em nào sắp mua máy tính bàn mà quan tâm tỉ mỉ tới vấn đề này thì cũng vậy. Đầu tiên anh em lên web PC builds, nhập loại Chip CPU của mình, loại Card màn hình của mình, RAM và bấm Calculate để hệ thống tính thôi.
Đây là kết quả sau khi kiểm tra một cấu hình PC của thằng bạn mình. Nó sử dụng con CPU i3-3240, là con Chip CPU thế hệ thứ 4 của Intel và chạy với Card màn hình GTX-1050 Ti 4GB với 8GB RAM, mặc định là cho cả 2 đều chạy 100% công lực cho ra kết quả nghẽn cổ chai 19,12% (còn nếu anh em muốn chỉnh lại mức tải cho CPU hay Card màn hình của mình dưới hoặc trên mức 100% thì ở hình giới thiệu đầu tiên trước khi tới biểu tượng Calculate có mục Advanced settings, anh em tích vào đó và tự chọn lại mức tải thôi), được web cảnh báo là Your processor is too weak for this graphic card – CPU của bạn quá yếu so với Card màn hình này, họ có chú thích phía dưới là mọi kiểu nghẽn trên 10% đều là nghẽn cổ chai ở mức nặng và họ có đề xuất một Chip CPU khác phù hợp hơn con i3-3240 cho cấu hình bị nghẽn của thằng bạn mình. Cũng có thể có trường hợp Card màn hình anh em sẽ yếu hơn, tùy vào cấu hình máy của anh em thôi.
Xem thêm: Narrative Là Gì – định Nghĩa, Ví Dụ, Giải Thích
6. Phần Tổng Kết
Nếu anh em xây dựng cấu hình máy tính của mình không kĩ, để kết hợp một Chip CPU và một Card màn hình không tương xứng thì nguy cơ rất cao anh em sẽ đối mặt với tình trạng nghẽn cỗ chai. Và còn tùy mức độ nặng nhẹ mà mình sẽ có những cách giải quyết khác nhau.
via GIPHY
Nhưng phòng bệnh thì hơn là chữa bệnh… anh em nên lựa chọn kĩ lưỡng CPU và Card màn hình phù hợp với game mà anh em chơi để tránh việc trong trường hợp xấu nhất phải mua lại một trong hai phần trên để cân bằng hiệu năng dàn máy của anh em. Nếu đã lỡ mua thì anh em nên rút kinh nghiệm cho lần nâng cấp sau, còn mới mua thì nên lựa chọn kĩ. Với sự trợ giúp của trang web đo đạc nghẽn cỗ chai mà mình đã giới thiệu ở phần số 5, mình mong anh em sẽ xây dựng được cho mình một cấu hình máy tính như ý !
Nếu anh em còn thắc mắc gì thì hãy để lại ở phần bình luận bên dưới để mình cùng anh em thảo luận thêm nhé !
Chuyên mục: Hỏi Đáp
