GH được viết tắt bởi Growth Hormone có nghĩa là hormone tăng trưởng. GH được sản xuất từ tuyến yên (tuyến não thùy có kích thước rất nhỏ nằm ở sàn não thất ba, trong hố yên của thân xương bướm, có vai trò chỉ đạo hầu hết các tuyến nội tiết khác trong cơ thể). GH ảnh hưởng đến hầu hết các mô của cơ thể, làm tăng số lượng và kích thước của các tế bào. Có vai trò quyết định đến sự phát triển chiều cao của trẻ.
GH – Hormone tăng trưởng là gì?
Tuyến yên hay còn gọi là tuyến não thùy là một tuyến nội tiết có kích thước rất nhỏ (bằng hạt đậu) nằm ở sàn não thất ba, trong hố yên của thân xương bướm. Tuyến yên giữ vai trò vô cùng quan trọng: chỉ đạo hoạt động của hầu hết các tuyến nội tiết. Một trong những vai trò đặc biệt của tuyến yên là sản xuất ra hormone tăng trưởng (viết tắt là GH).
Growth Hormone (GH) ảnh hưởng đến hầu hết các mô của cơ thể, làm tăng số lượng và kích thước của các tế bào, đồng thời kích thích tăng trưởng chiều cao tối đa.
Bình thường khi hoạt động, tuyến yên sẽ tiết ra rất nhiều hormone tăng trưởng, đặc biệt là trong khi ngủ (từ 23h đến 1:00 sáng hôm sau).
Growth Hormone (GH) chủ yếu được tiết ra ở thùy trước của tuyến yên (tuyến yên gồm 3 thùy: thùy trước, trước giữa và thùy sau) do các tế bào ưa acid tiết ra GH, quyết định sự tăng trưởng của cơ thể.
Sự dư thừa hay thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH) đều dẫn đến nhiều hệ lụy, điển hình là các bệnh: u tuyến yên, to đầu chi, người khổng lồ (do dư thừa GH) và chậm tăng trưởng (do thiếu hụt GH).
Bạn đang xem: Gh là gì
“Lợi và hại” khi dư thừa hoặc thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH)
Thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH)
Khi thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH) phần lớn không gây ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ, tính mạng của trẻ nhưng ảnh hưởng rất nhiều tới ngoại hình và cuộc sống của bé. Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ chậm tăng trưởng, thể trạng thấp còi, khiến trẻ mặc cảm tự ti về ngoại hình, ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc.
Nguyên nhân chủ yếu gây thiếu hụt hormone tăng trưởng là:
-Do bẩm sinh: bất sản (không sản sinh) hoặc giảm sản sinh tế bào tuyến yên, bất thường não trước.
-Nguyên nhân khác: u tuyến yên, u vùng dưới đồi, chấn thương não, nhiễm trùng, suy giáp trạng,…
Trẻ thiếu hụt hormone tăng trưởng thường có tay và chân nhỏ, tăng trưởng chậm, chiều cao không đạt được các cột mốc chiều cao theo độ tuổi, dương vật nhỏ ở nam. Trong thời kỳ sơ sinh trẻ có thể có cân nặng thấp hơn bình thường, vàng da kéo dài, hạ đường huyết sơ sinh, dương vật nhỏ, chấn thương sản khoa, đẻ ngôi ngược,… có thể là những biểu hiện sớm của thiếu hụt hormone tăng trưởng GH.
Dư thừa hormone tăng trưởng (GH)
Tình trạng dư thừa hormone tăng trưởng GH tuy không ảnh hưởng tới sự phát triển trí tuệ của bé nhưng ảnh hưởng trực tiếp tới chiều cao, ngoại hình, ngoài ra có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nguy hiểm, điển hình là các bệnh lý tuyến yên.
Dư thừa hormone tăng trưởng GH có thể khiến xương của trẻ tiếp tục dài ra ngay cả khi đã hết tuổi dậy thì. Một số trường hợp hiếm gặp có thể mắc chứng người khổng lồ, chiều cao lên tới hơn 2m. Khi dư thừa hormone tăng trưởng GH cũng có thể dẫn tới yếu cơ, đau đầu, mặt bì bì,… Ở người lớn, dư thừa hormone tăng trưởng GH có thể dẫn đến bệnh to đầu chi. Một số trường hợp dư thừa GH khiến xương không phát triển theo chiều dài mà to lên theo chiều dày khiến bàn chân, bàn tay to ra. Nếu không được điều trị kịp thời dư thừa hormone tăng trưởng GH rất nguy hiểm, có thể dẫn đến biến chứng như: tiểu đường, bệnh tim mạch, viêm khớp, huyết áp cao… Một trong những nguyên nhân gây dư thừa hormone tăng trưởng GH có thể là do u tuyến yên gây ra. Nhưng hầu hết các trường hợp này đều là u lành tính.
Xem thêm: Freesync Là Gì – Amd Freesync Và Những Điều Bạn Cần Biết
Có nên dùng thuốc kích thích hormone tăng trưởng hỗ trợ chiều cao cho con?
Thuốc chứa hormon tăng trưởng là chế phẩm tổng hợp bằng công nghệ sinh học tái tổ hợp gen người (hGH=human growth hormone). Thuốc được dùng trong một số bệnh, trong đó có làm tăng chiều cao dùng cho trẻ em tuổi đang lớn có chiều cao khiêm tốn do thiếu GH (đã được xác định chắc chắncó nồng độ GH máu thấp bằng xét nghiệm).
Nhiều bậc phụ huynh vì thấy trẻ có cân nặng và chiều cao kém nên đã “lạm dụng” thuốc hỗ trợ hormone tăng trưởng nhưng không lường trước được những tác dụng phụ của việc lạm dụng thuốc tăng trưởng gây ra:
– Dùng hGH ngắn hạn có thể bị giữ nước, phù, sưng ngón tay, hội chứng ống cổ tay, một số trường hợp bị to vú (nam), nhức đầu, ngủ gà, sưng đau khớp, đầy bụng.
– Dùng hGH lâu dài có thể bị chứng to cực (to các đầu chi) kết hợp với một số biến chứng và tử vong, làm tăng tần suất bị đái tháo đường, tim mạch, u ác tính đường tiêu hóa hoặc có thể gây ra khối u giả trong não (pseudotumorcerebri), nhức đầu dữ dội buộc phải ngừng thuốc, nếu không sẽ bị các tổn thương khác.
Xem thêm: Giá Vé Bể Bơi Goldmark City, Bể Bơi Bốn Mùa Đường Bơi Xanh
– Giá thành cao
Chiều cao của mỗi người phụ thuộc vào 3 yếu tố chính: nhân chủng, di truyền, điều kiện sống (bao gồm dinh dưỡng và luyện tập) trong đó chủ yếu là do yếu tố dinh dưỡng và luyện tập quyết định.
Do đó nếu thấy trẻ chậm phát triển hoặc phát triển quá mức, phụ huynh không nên tự mua thuốc (kể cả thực phẩm chức năng) về cho con uống. Hãy cho trẻ đi thăm khám với bác sĩ để con được kiểm tra, chẩn đoán đúng và biện pháp can thiệp cũng như điều trị tốt nhất.
Việc thăm khám sức khỏe định kỳ cho trẻ, đặc biệt là kiểm tra sức khỏe định kỳ sau sinh cho bé sơ sinh là việc làm quan trọng, không chỉ đánh giá tình trạng sức khỏe của con, mà còn đánh giá sự phát triển khả năng thần kinh vận động của trẻ để sớm có sự can thiệp hiệu quả giúp con tăng trưởng và phát triển đạt chuẩn.
Chuyên khoa nhi – Hệ thống Y tế Thu Cúc là địa chỉ UY TÍN được nhiều bậc phụ huynh tin tưởng và lựa chọn chăm sóc sức khỏe cho bé yêu!
Phụ huynh cần tư vấn hoặc muốn đặt lịch khám cho con, xin vui lòng liên hệ tổng đài 1900558896 hoặc hotline 0904970909 để được hỗ trợ tốt nhất.
Chuyên mục: Hỏi Đáp
