Creatinin máu là gì Update 11/2024

Định lượng Creatinin là căn cứ quan trọng để bác sĩ có thể đánh giá chính xác chức năng thận của bệnh nhân. Creatinin sẽ được đánh giá thông qua xét nghiệm máu hoặc nước tiểu.

Bạn đang xem: Creatinin máu là gì

Creatinin là sản phẩm của sự hao mòn Creatin trên các cơ bắp của cơ thể. Mỗi người đều có Creatinin trong máu. Creatinin nội sinh chủ yếu từ gan, thận và tụy, được tổng hợp từ Arginin và Methionin. Creatin ngoại sinh do thức ăn cung cấp. Thận duy trì Creatinin trong máu ở một phạm vi bình thường. Creatinin được đào thải qua thận nên nồng độ của Creatinin phản ánh chính xác chức năng lọc của thận.

Vì vậy, nồng độ Creatinin máu bình thường không đổi nếu chức năng bài tiết của thận hoạt động bình thường. Ngoài tình trạng mất nước, chỉ những rối loạn ở thận như hoại tử ống thận cấp tính, viêm cầu thận, viêm bể thận, tắc nghẽn đường nước tiểu,… mới khiến Creatinin tăng bất thường. Mức độ Creatinin tăng cao thể hiện tình trạng chức năng thận suy yếu hoặc mắc bệnh thận.

Bên cạnh đó, sau bữa ăn, Creatinin thường sẽ tăng nhẹ, đặc biệt là sau khi ăn lượng lớn protein. Ngoài ra, có một số biến đổi trong ngày về lượng Creatinin: Thấp nhất lúc 7h sáng và cao nhất lúc 7h tối.

Nồng độ của Creatinin phản ánh chính xác chức năng lọc của thận

2. Khi nào cần thực hiện xét nghiệm định lượng Creatinin?

Khi thận bị suy yếu bởi bất kỳ lý do nào, mức độ Creatinin trong máu của bệnh nhân sẽ tăng lên do khả năng thanh thải Creatinin của thận kém đi. Chính vì vậy, các xét nghiệm định lượng Creatinin máu thường được thực hiện để chẩn đoán và đánh giá chức năng thận.

Một cách đánh giá chức năng thận chính xác hơn là tính toán bao nhiêu Creatinin được đào thải khỏi cơ thể bởi thận. Điều này được gọi là độ thanh thải của Creatinin và nó giúp bác sĩ đánh giá được tốc độ lọc của thận.

Xét nghiệm Creatinin có thể được thực hiện một cách thường quy như là một phần trong những xét nghiệm sinh hóa cơ bản. Kỹ thuật y tế này cũng có thể được chỉ định khi người bệnh mắc các bệnh lý cấp tính hoặc khi bác sĩ nghi ngờ thận làm việc không tốt. Một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng suy giảm chức năng thận bao gồm:

Mệt mỏi, thiếu tập trung, mất ngủ, chán ăn;Sưng, phù ở vùng mặt, bụng, đùi, mắt cá chân;Nước tiểu nhiều bọt, có máu hoặc có màu cà phê;Giảm lượng nước tiểu;Cảm giác nóng rát khi đi tiểu, có dịch tiết bất thường trong khi tiểu, có sự thay đổi về thói quen đi tiểu, tiểu đêm;Đau vùng hông lưng, dưới khung sườn, gần vị trí thận;Tăng huyết áp.

Ngoài ra, tần suất thực hiện xét nghiệm định lượng Creatinin máu hay thưa còn tùy thuộc vào bệnh lý và nguy cơ tổn thương thận của từng bệnh nhân. Cụ thể là:

Bệnh nhân tiểu đường nên thực hiện xét nghiệm định lượng Creatinin tối thiểu 1 lần/năm;Người mắc bệnh thận nên đo nồng độ Creatinin thường xuyên để theo dõi tình trạng sức khỏe;Người mắc bệnh có thể ảnh hưởng tới chức năng thận như tăng huyết áp, tiểu đường, đang dùng thuốc có tác dụng phụ tới thận,… cũng được khuyên nên thực hiện xét nghiệm định lượng Creatinin.
Bệnh nhân tiểu đường nên thực hiện xét nghiệm định lượng Creatinin tối thiểu 1 lần/năm

3.1 Xét nghiệm Creatinin máu

Xét nghiệm định lượng Creatinin trong máu được thực hiện một cách thường xuyên như một phần trong những xét nghiệm hóa sinh cơ bản. Ngoài ra, khi bệnh nhân mắc các bệnh lý cấp tính hoặc bác sĩ nghi ngờ về chức năng thận thì cũng được chỉ định xét nghiệm Creatinin máu.

Xem thêm: curb là gì

Một số yếu tố ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm Creatinin máu bao gồm:

Một số loại thuốc khiến nồng độ Creatinin trong máu tăng lên như thuốc cao huyết áp, thuốc hóa trị kim loại nặng, cimetidine, aminoglycosides hay các loại thuốc gây độc cho thận khác như cephalosporin;Chấn thương cơ làm tăng Creatinin trong máu;Mang thai khiến nồng độ Creatinin thấp hơn.

3.2 Xét nghiệm Creatinin nước tiểu

Khi chức năng thận có vấn đề, lượng Creatinin sẽ tích tụ lại trong cơ thể. Xét nghiệm Creatinin trong nước tiểu giúp đánh giá xem thận có làm việc tốt hay không. Các thử nghiệm đo nồng độ Creatinin nước tiểu 24 giờ thường được chỉ định cho bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh thận. Nếu Creatinin trong cơ thể cao có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh thận.

Nồng độ Creatinin trong cả nước tiểu và máu sẽ được xác định và so sánh. Định lượng Creatinin máu ở nữ giới khỏe mạnh là 0.5-1.1 mg/dl hoặc 44-97 umol/l (đơn vị SI) và ở nam giới khỏe mạnh là 0.6-1.2 mg/dl hoặc 53-106 umol/l (đơn vị SI). Ngoài ra, chỉ số Creatinin còn phụ thuộc vào các yếu tố như độ tuổi, giới tính, trọng lượng cơ thể,… Cụ thể, người cao tuổi giảm khối lượng cơ có thể giảm nồng độ Creatinin. Vị thành niên có nồng độ Creatinin là 0.5-1.0 mg/dl, trẻ em là 0.3-0.7 mg/dl, trẻ nhỏ là 0.2-0.4 mg/dl và trẻ sơ sinh là 0.3-1.2 mg/dl.

Tăng nồng độ Creatinin: Cảnh báo nguy cơ mắc bệnh viêm bể thận, viêm cầu thận, hoại tử ống thận cấp tính, suy thận cấp và mạn tính, giảm lưu lượng máu tới thận (sốc, mất nước, xơ vữa động mạch, suy tim sung huyết), hẹp động mạch thận, tắc nghẽn đường tiết niệu, tiểu đường căn nguyên do thận, tiêu cơ vân, sưng thận, cường giáp, Goutte, chứng to đầu chi, chứng khổng lồ, dùng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc hạ huyết áp, cao huyết áp, tiểu đường, thoái hóa thận, bệnh lupus ban đỏ hệ thống, lắng đọng IgA tại cầu thận, sỏi thận, đa u tủy xương, nhiễm độc thận, tăng axit uric máu, ung thư tiền liệt tuyến, khối u bàng quang, khối u tử cung, xơ hóa sau phúc mạc,…Giảm nồng độ Creatinin: Suy nhược cơ thể, bệnh gan mạn tính, giảm khối lượng cơ (suy cơ, loạn dưỡng cơ bắp, tuổi già) hoặc có thai, ăn chay, dùng thuốc chống động kinh,…

Xét nghiệm định lượng Creatinin đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán, phát hiện sớm và điều trị tích cực các bệnh lý ở thận. Vì vậy, nếu có nguy cơ cao mắc bệnh thận hoặc có dấu hiệu cảnh báo suy thận, bệnh nhân nên sớm tìm đến các cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm nồng độ Creatinin và các phương pháp chẩn đoán khác.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế thienmaonline.vn là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

Xem thêm: Social Compliance Là Gì – Social Compliance & Safety

Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế thienmaonline.vn trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.

XEM THÊM:

Protein máu là gì? Chỉ số bình thường là bao nhiêu?Ý nghĩa của các xét nghiệm đánh giá chức năng thậnCác xét nghiệm cần làm để đánh giá chức năng thận
XEM THÊM: Cách tính hệ số thanh thải creatinin Vai trò của định lượng creatinin trong máu Vai trò của định lượng creatinin trong nước tiểu
Thận đa nang: Phát hiện sớm, tránh suy thận

Bệnh thận đa nang là một trong những căn bệnh hay gặp nhất trong các loại bệnh về thận. Bệnh có nguyên nhân do di truyền, ước tính, có khoảng 12,5 triệu người trên thế giới đang phải mang căn …

Đọc thêm
Sử dụng Creatine trong thể thao

Creatine là một axit amin chủ yếu nằm trong cơ bắp và não. Mặc dù nó có thể được thực hiện tổng hợp, hầu hết con người có được creatine thông qua hải sản và thịt đỏ. Cơ thể chuyển …

Đọc thêm
Cách lấy bệnh phẩm nước tiểu và 3 phương pháp lấy mẫu nước tiểu cấy

Xét nghiệm nước tiểu là phương pháp giúp bạn biết được những dấu hiệu bệnh tật nguy hiểm, tiềm ẩn bên trong cơ thể và tình hình sức khỏe của bản thân. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách …

Đọc thêm
Nhiễm khuẩn tiết niệu do trực khuẩn gram âm sinh men β-lactamase phổ rộng (Enterobacteriaceae ESBL+)

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm có thể dẫn đến một số biến chứng rất nguy hiểm như viêm thận, bể thận cấp tính như suy thận, áp-xe quanh thận. Đặc biệt …

Đọc thêm
Điều trị viêm bể thận như thế nào?

Chào bác sĩ. Em có tất cả triệu chứng của Viêm bể thận. Những triệu chứng đó là sốt, đôi khi sốt cao, lạnh run, ăn uống kém, mệt mỏi, đau thắt lưng, đau cạnh hông và vùng khớp háng, …

Đọc thêm

Chuyên mục: Hỏi Đáp