Decentralized trong thuật ngữ của công nghệ blockchain là phân phối cơ sở dữ liệu bình đẳng xung quanh nhiều người tham gia có bản sao hoàn chỉnh của blockchain này. Về nguyên tắc, ở đây hệ thống phân cấp có một cơ sở dữ liệu chung với toàn bộ lịch sử chuyển tiền tài chính, số tài khoản người dùng và thông tin khác không lưu trữ trên một máy chủ nhất định mà nằm trên hàng triệu hệ thống PC được đồng bộ hóa với nhau. Vậy Decentralized là gì? Tìm hiểu điểm khác biệt giữa các Blockchain Decentralized (hệ thống phi tập trung, phân quyền) và Centralized (hệ thống tập trung)? Cùng Exchange Script tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Bạn đang xem: Centralized là gì
Phụ Lục
So sánh blockchain decentralized và centralized
Centralized là gì?
Trước khi tìm hiểu rõ hơn Decentralized là gì, chúng ta sẽ tìm hiểu sơ qua về Centralized là gì?
Centralized (Tập trung) đúng như ý nghĩa của nó là quyền lực tập trung vào một nơi nhất định. Dạng Client – Server. Lấy một ví dụ điển hình để bạn dễ hình dung về mô hình này đó là: Nếu bạn có 5 tỷ và gửi ngân hàng sau đó dùng internet Banking để kiểm tra thì bạn sẽ thấy con số 5 tỷ trong tài khoản. Nhưng bạn nhớ rằng đó chỉ là con số do ngân hàng cấp, nắm tiền trong tay lúc này là hệ thống ngân hàng chứ không phải bạn. Khi bạn chuyển 5 tỷ đó cho một tài khoản khác, chỉ đơn giản là ngân hàng dời con số này qua cho tài khoản nhận (nếu cùng ngân hàng), hoặc dời tiền qua ngân hàng khác (nhưng người nhận cũng chỉ là nhận con số). Sẽ không có vấn đề gì nếu ngân hàng làm ăn tốt và hoạt động bình thường. Nhưng nếu ngân hàng bị phá sản thì bạn sẽ trắng tay hoặc chỉ được nhận lại một phần bồi thường theo điều khoản của ngân hàng.
Decentralized là gì?
Decentralized (Phi tập trung) ngược lại với các vấn đề trên của Centralized, Decentralized sử dụng mạng ngang hàng (P2P), quyền lực lúc này dân chủ, những người tham gia trong node có quyền lực như nhau (mining/miner/validator), được chia sẻ phần thưởng theo lý thuyết trò chơi (Game of Theory), hành sử theo một tập luật được quy định sẵn (fixed set of rules – bộ quy tắc cố định), đồng thuận (consensus).
So sánh blockchain decentralized và centralized
Sự tương đồng giữa blockchain decentralized và centralized
Từ quan điểm công nghệ, cả hai hệ thống blockchain này đều rất giống nhau, cả hai đề là mạng hàng ngang phân tán (distributed peer to peer network), nơi mỗi nút có trách nhiệm lưu trữ và bảo mật sổ kế toán được chia sẻ. Cả hai blockchain này đều đòi hỏi cơ chế đồng thuận (như PoW hoặc PoS) giữa mỗi nút để thiết lập một sổ cái duy nhất. Cả hai loại blockchain này cũng phải cung cấp các giới hạn trên và dưới về tính bảo mật và hiệu quả của mạng.
Sự khác nhau giữa blockchain decentralized và centralized
Yếu tố lớn nhất để phân biệt giữa hai blockchain là nhóm các nút có thể tham gia mạng và thực hiện các thay đổi quản trị cho mạng. Để hiểu rõ hơn, ví dụ Bitcoin là blockchain công cộng lớn nhất thế giới không có rào cản nào về việc tham gia truy cập đến sổ cái và chia sẻ sức mạnh máy tính để thực hiện thuật toán PoW chứng minh công việc của nó. Ngược lại, Hyperledger Fabirc của IBM có thể tùy biến hơn theo nghĩa là tổ chức đang triển khai blockchain có tiếng nói trong mọi khía cạnh của việc tham gia mạng blockchain. Điều này có nghĩa là blockchain thường có sự hạn chế hơn về những người có thể thực hiện thay đổi sổ cái khi họ triển khai blockchain cho các hồ sơ nội bộ và chỉ những người có quyền mới có thể thực hiện thay đổi đối với Blockchain riêng.
Xem thêm: Công Viên Nước Royal City Giảm Giá, Khu Vui Chơi Royal City
Blockchain tập trung
Ưu điểm: lockchain tập trung cung cấp khả năng tùy biến và kiểm soát tốt hơn đối với mạng cho tổ chức đã triển khai nó. Họ có thể quyết định ai là người sẽ tham gia mạng. Điều đó có nghĩa là không có nhiều tài nguyên được đầu tư cho việc cạnh tranh để đảm bảo sự an toàn cho mạng. Vì vậy, blockchain tập trung khá là thân thiện với môi trường. Không chỉ vậy, tổ chức có thể quyết định phần cứng mà mạng blockchain chạy trên, điều này có nghĩa là các Blockchains riêng có thể được các tập đoàn sử dụng để lưu trữ thông tin bí mật giữa các nút mà họ tin tưởng. Do đó, cho phép các tổ chức sử dụng sức mạnh không thể tin được của Blockchain để lưu trữ thông tin bí mật mà không công khai.
Nhược điểm: Vì không sử dụng nhiều năng lực tính toán để bảo mật cho mạng, nên blockchain tập trung kém an toàn hơn. Khi có thể thu thập đủ các nút thì việc tấn công mạng hoàn toàn có thể xảy ra. Ngoài ra, do giao dịch không được xem công khai đối với tất cả người dùng nên khó xác minh sự minh bạch đối với người bên ngoài mạng. Đồng thời, sổ cái riêng không phù hợp có việc sử dụng công khai, nên sẽ rất hạn chế người bên ngoài có thể khai thác chúng.
Blockchain phi tập trung (phân quyền)
Ưu điểm: Các blockchain decentralized như Bitcoin, sử dụng một lượng lớn tài nguyên khai thác, khiến chúng có độ an toàn và bảo mật cao. Điều đó có nghĩa là để tấn công vào mạng Bitcoin thì kẻ tấn công phải có được một lượng tài nguyên dữ liệu khổng lồ. Một ưu điểm khác là sẽ không cần trung gian thứ ba cho việc gửi tiền đến bất kỳ ai trên toàn cầu.
Nhược điểm: Do tính chất công khai, các blockchain có thể dễ bị lộ thông tin của người tham gia mạng, vì vậy vấn đề riêng tư của người dùng sẽ bị hạn chế. Với một số lượng lớn thợ mỏ hoạt động trên mạng, có nghĩa là độ khó của thuật toán ngày càng tăng để đảm bảo độ cạnh tranh giữa các thợ mỏ. Người ta ước tính rằng, để thực hiện một giao dịch Bitcoin lượng điện năng tiêu thụ ngang với điện năng trung bình cần thiết để cung cấp cho một ngôi nhà trong tám ngày. Do đó, có thể nói rằng blockchain phi tập trung là không thân thiện với môi trường và luôn có nguy cơ bị xem xét kỹ lưỡng..
Xem thêm: Hợp Đồng Bt Là Gì – Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Theo Hợp Đồng Xây Dựng
Lời kết
Chúng ta không thể nói trước decentralized hay centralized blockchain mới là tương lai của công nghệ này, cũng như kết luận công nghệ nào là ưu việt và vượt trội hơn cả. Nhưng hãy nhớ rằng, blockchain vẫn có thể được điều hành bởi nhóm người nhỏ. Theo như quan điểm chủ quan của cá nhân mình, blockchain cũng như xã hội này vậy, bạn có thể không tin tưởng ai cả, bạn chỉ tin những gì bạn nắm giữ và toàn xã hội công nhận (blockchain phi tập trung – decentralized) hoặc bạn lựa chọn tin tưởng một người nào đó và tin tưởng vào những gì họ nói (blockchain tập trung – centralized). Và trên đây là một số thông tin mà Exchange Script đã chia sẻ. Hy vọng bài viết “Decentralized là gì? Sự khác biệt của nó với các Blockchain Centralized” giúp bạn đọc tìm hiểu thêm được nhiều thông tin bổ ích.
Chuyên mục: Hỏi Đáp