Bạn đang xem: Câu đặc biệt là gì
Câu đặc biệt là gì?
Thuật ngữ câu đặc biệt được hiểu là gì?
Câu đặc biệt là gì? Theo sách Ngữ văn 7 định nghĩa câu đặc biệt là loại câu không được cấu tạo theo bất cứ một quy tắc ngữ pháp nào. Cấu trúc câu đặc biệt không nhất thiết phải có đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ, mà có thể thay vào đó bằng những từ ngữ ngắn gọn, mang tính nhấn mạnh.
Cũng chính từ đặc điểm này mà rất nhiều người thường nhầm lẫn câu đặc biệt và câu rút gọn.
Tác dụng của câu đặc biệt
Những câu đặc biệt được thể hiện dưới các dạng khác nhau, tuy nhiên đều nhằm hướng tới các mục đích chung nhất, đó là:
Bộc lộ cảm xúc của người viết hoặc người nói
Câu đặc biệt bộc lộ cảm xúc người nói
Đôi khi, có những câu chuyện truyền cảm hứng, những bài học hay những vấn đề hay mà người viết, người nói khó kìm được dòng cảm xúc chân thực của mình. Họ diễn tả ra thành các câu văn, câu nói đặc biệt và nó thường không tuân theo bất cứ một cấu trúc chủ – vị nào. Tuy nhiên, người nghe hoặc người đọc vẫn hoàn toàn có thể hiểu được nội dung, ý tưởng mà người nói, người viết truyền tải.
Xác định thời gian, địa điểm diễn ra sự việc
Câu đặc biệt có chức năng thông tin về thời gian, nơi diễn ra sự kiện, sự việc mà đoạn văn đang hướng tới. Do đặc điểm không thể khôi phục lại được các thành phần câu sau khi lược bỏ nên những thông tin mà người viết truyền tải đến bạn đọc qua câu đặc biệt đảm bảo thông tin chính xác, trung thực.
Liệt kê sự vật, sự việc hoặc hành động
Việc liệt kê nhằm xác định sự hiện diện, tồn tại hay thông báo về các hành động liên tiếp của chủ thể. Câu đặc biệt ví dụ thể hiện cho tác dụng này đó là: “Buổi chiều tại vùng quê thật trong lành. Tiếng chim. Tiếng gió.” Như vậy, trong câu trên có hai câu đặc biệt được đặt cạnh nhau, nhằm liệt kê các âm thanh vào buổi chiều tại vùng quê đó.
Xem thêm: Malware Là Gì – Làm Gì Khi Website Bị Nhiễm Malware
Chức năng gọi – đáp
Trong một số trường hợp, câu mang sắc thái gọi, đáp, chào hỏi… như: “Lan ơi! Lan à!” được xếp vào dạng câu đặc biệt. Đây còn được biết đến là câu đặc biệt ngắn nhất, tuy nhiên vẫn đảm bảo đầy đủ ý nghĩa, giúp người nghe hiểu và nắm được.
Những câu đặc biệt ngắn nhất
Những câu đặc biệt hay và ngắn nhất đó là câu chỉ gồm một từ duy nhất. Tuy nhiên, những câu này cần được đặt trong hoàn cảnh cụ thể để người đọc, người nghe có thể hiểu được trọn vẹn ý nghĩa.
Ví dụ như: “Sơn! Sơn!”
Nếu đặt riêng lẻ thì người nghe sẽ rất khó phân biệt và nắm được nội dung. Còn nếu đặt vào một bối cảnh như:
A: “Sơn! Sơn! Đợi tớ với”
B: “Nhanh lên”
Thì người nghe dễ dàng hiểu được đó là hai người bạn, gặp nhau và đi cùng nhau. Tuy nhiên, Sơn lại đi trước và người bạn kia đã gọi cậu để bảo chờ đi cùng.
Ví dụ về câu đặc biệt ngắn
Một số câu đặc biệt ngắn, gồm 2 từ, thường dùng để bộc lộ cảm xúc. Ví dụ như: “Than ôi! Sao số tôi lại đen đủi, khổ sở như thế này?” hay: “Trời ơi! Cô giáo và lũ trẻ đứng cạnh nhau, nước mắt giàn giụa.”
Ví dụ về câu đặc biệt
Từ việc hiểu được khái niệm câu đặc biệt là gì thì việc cho ví dụ, đặt 1, 2, 3, 4 hoặc viết đoạn văn có chứa câu đặc biệt là điều rất dễ dàng. Một số ví dụ tiêu biểu cho loại câu này như:
Câu đặc biệt xác định thời gian
“Một đêm mùa đông. Cái lạnh đến cắt da cắt thịt hòa vào màn sương mờ ảo bao trùm cả thành phố.”
Câu đặc biệt liệt kê hành động
“Cả đoàn người xem hội nhốn nháo. Tiếng cười. Tiếng reo. Tiếng vỗ tay.”
Câu đặc biệt gọi – đáp
“Mai ơi! Đi học thôi.”
Hay
A: “Ai đã đặt lọ hoa ở đây?”
B: “Lan! Chính Lan!”
Câu đặc biệt bộc lộ cảm xúc
“Ôi! Cuối cùng thì tôi cũng vượt qua được rồi.”
Trong một số đoạn văn hoặc văn cảnh thì sự xuất hiện của các câu đặc biệt còn là nối tiếp, hoặc đan xen.
Ví dụ như:
Con: “Bố ơi! Bố! Con được 10 điểm Văn.” (câu gọi)
Bố: “Mừng quá! Bố sẽ mua tặng cho con một bộ đồ chơi.” (câu bộc lộ cảm xúc)
Hay
“Ôi! Thế là Hà Nội chính thức vào đông rồi. Gió. Mưa. Lạnh. Từng ký ức về mùa đông năm ấy còn ngồi cạnh bà bên bếp lửa để sưởi ấm cứ thế tràn về.” (câu bộc lộ cảm xúc và câu liệt kê hiện tượng).
Xem thêm: Lãi Ròng Là Gì – Cách Hiểu đúng Về Lãi Ròng
Trên đây là những kiến thức tổng hợp về câu đặc biệt. Hy vọng qua những chia sẻ này có thể giúp bạn hiểu hơn về khái niệm, cách xác định câu đặc biệt. Ngoài ra, để nắm chắc và nâng cao thêm kiến thức thì bạn đọc có thể tham khảo ở sách văn về câu đặc biệt ở lớp 7 hay thư viện trực tuyến Violet để hiểu rõ hơn nhé.
Chuyên mục: Hỏi Đáp
