Van bi là gì?
Van bi (tiếng anh là Ball Valve) là dòng van công nghiệp hoạt động đóng/mở nhờ cấu tạo bên trong là một quả bóng rỗng, có lỗ và có thể xoay góc 90 độ để điều tiết dòng chảy qua nó. Hiện nay, loại van này được ECOZEN phân phối khá đa dạng về mẫu mã, xuất xứ, nhãn hiệu, chất liệu, và chủng loại như: van bi tay gạt, tay quay, điều khiển điện, điều khiển khí nén…
![*](https://licadho.org/wp-content/uploads/2021/08/imager_1_11819_700.jpg)
Cấu tạo của ball valve
Cấu tạo của van bi gồm các thành phần chính như sau như sau:
![*](https://licadho.org/wp-content/uploads/2021/08/imager_2_11819_700.jpg)
Thân van: thường chế tạo từ chất liệu đồng, inox, gang, thép… Là cấu tạo chính để ghép các linh kiện cấu thành nên van.
Bạn đang xem: Ball valve là gì
Bi van (đĩa van): có hình cầu và rỗng phần tâm, làm từ thép không gỉ độ cứng cao và ít bị ăn mòn. Ngoài ra, nó có vai trò như công tắc đóng mở van; bi được giữ cố định bởi gioăng làm kín và trục.Trục: Đóng vai trò nối và truyền lực từ tay gạt, tay quay (vô lăng), trục chuyền động tới bi. Cũng như bi van, trục làm bằng hợp kim cứng ít bị ăn mòn.Gioăng: Là chi tiết làm kín trục van, bi van các gioăng làm kín được làm vật liệu từ teflong (PTFE), cao su chịu lực hoặc các vật liệu khác có độ đàn hồi và mềm khác.Tay gạt: Nằm bên ngoài van, dùng đóng/mở van, làm bằng thép hoặc gang. Tay gạt có thể được thay thế bằng hộp số và tay quay khi sử dụng van trong hệ thống đường ống có kích thước và áp suất lớn. Ngoài ra còn có thể thay thế bằng bộ điều khiển khí nén hoặc bộ điều khiển điện khi dùng trong các hệ thống tự động hóa.
Nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của van bi giống như van bướm. Có thể điều khiển bằng tay hoặc tự động bằng khí nén, điện tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng. Khi tay gạt được xoay 90o thì van sẽ đóng/mở hoàn toàn, giúp mở/ngăn dòng lưu chất chảy qua lỗ của bi. Thông thường, tay gạt nằm ở vị trí song song với dòng chảy môi chất thì van sẽ ở trạng thái mở; ngược lại ở vị trí vuông góc đường ống thì van sẽ ở trạng thái đóng.
![*](https://licadho.org/wp-content/uploads/2021/08/imager_3_11819_700.jpg)
Ưu và Nhược Điểm
Ưu điểm:
Ưu điểm lớn nhất là độ bền cao, đóng/mở dễ dàng, an toàn không bị rò rỉ trong thời gian dài nếu không sử dụng. Vì vậy van bi được là loại thông dụng trong các ứng dụng đóng/ mở và điều khiển so với van cầu hay van cổng.
Cấu tạo đơn giản, vận hành dễ dàng, giá thành thấp, sửa chữa linh hoạt vì vậy van được sử dụng rỗng rãi trong công nghiệp. Van bi có thể hoạt động tốt trong môi trường có áp suất lên đến 1000 bar và nhiệt độ lên đến 400°C. Van có kích thước phổ biến từ DN8 – DN200.
Nhược điểm:
Van bi lại không thể điều tiết lưu lượng dòng chảy đúng như yêu cầu của một van điều tiết.
Xem thêm: C6h12o6 Là Gì – C6h12o6 đọc Là Gì
Dễ bị hư hỏng trong quá trình sử dụng vì chịu tác động rất lớn giữa thân bi và gioăng làm kín.
Van hoạt động không tốt trong môi trường có môi chất đặc sệt. (có thể chuyển qua sử dụng loại van cửa hoặc van bướm).
Ứng dụng
Ball valve được sử dụng nhiều trong hệ thống và đa dạng môi trường như: nước, hơi, khí… để lưu trữ và truyền tải trong công nghiệp hoặc lĩnh vực khác.
![*](https://licadho.org/wp-content/uploads/2021/08/imager_4_11819_700.jpg)
Ngoài ra, van bi được ứng dụng phổ biến cho nhiều hệ và ngành công nghiệp như: điện, điện điện, ô tô, in ấn, nhựa, dệt may, y tế, hóa chất và thực phẩm…
Lưu ý bảo trì
Trong quá trình sử dụng van bi ta sẽ thường gặp các trường hợp như: bị kẹt bộ phận điều khiển do một thời gian dài điều khiển vận hành đóng/mở vì trụ và thân van có thể bị bó hay gỉ sét; bị rò rỉ phần trục van và thân van do bị mài mòn trong quá trình vận hành làm mất đi sự kín giữa các bộ phận.
Để phòng ngừa những trường hợp trên có thể xảy ra, bộ phận vận hành cần được kiểm tra và vệ sinh lau chùi ngoài van thường xuyên, đồng thời thường xuyên tha dầu, bôi mỡ trơn ở những vị trí cần thiết để van có thể hoạt động tốt.
Tại sao lại chọn van bi
Van được sử dụng rộng rãi nhờ thiết kế nhỏ gọn và không cần bôi trơn nhiều trong quá trình sử dụng. Van cũng là lựa chọn ít tốn kém nhất khi lựa chọn trong số các loại van công nghiệp.
Nhược điểm lớn nhất của van là hầu hết các thiết kế có tính năng giảm bớt có thể làm cho bề mặt của van bi dễ dàng bị ăn mòn. Điều này đã được khắc phục phần nào với thiết kế van ba ngã.
Ball valve cũng thường được lựa chọn nhờ khả năng có thể sử dụng trong nhiều ứng dụng và môi trường khác nhau. Van là một bước đột phá lớn đối với ngành công nghiệp dầu khí và khí đốt tự nhiên.
Xem thêm: Phi Kim Là Gì – Phi Kim Với Lăn Kim Khác Như Thế Nào
Các loại van bi phổ biến trong công nghiệp ở Ecozen
1. Van bi tay gạt
Van bi tay gạt là loại đóng/mở van nhanh chóng bằng tay gạt thường dùng trong các hệ thống nước sạch, hệ thống hóa chấ…
Tay gạt giúp van đóng/mở nhanh, vận hành dễ dàng và thuận tiện hơn. Bộ phận tay gạt của van được bọc quanh bằng nhựa giúp người sử dụng dễ dàng thao tác.
Chuyên mục: Hỏi Đáp