Cấp tiến là gì Update 06/2025

Giới cánh tả trong cái làng chính trị ồn ào nhất thế giới – Mỹ quốc – từ lâu đã luôn nhanh nhẩu khoác lên người họ những danh hiệu mỹ miều: lúc nào cũng phải xưng là “tự do” (liberal), thời nào cũng phải nhận mình là “cấp tiến” (progressive).

Bạn đang xem: Cấp tiến là gì

Những thứ tư tưởng lóng lánh về tự do, bình đẳng, bác ái luôn đã luôn được giới cánh tả hào hứng đem ra để thu hút người dân, bất kể những thực tế xám xịt và khắc nghiệt của kinh tế và đời sống.

Nhiều người tưởng rằng cứ cổ xúy cho tự do, bình đằng, bác ái thì nghiễm nhiên là đang bảo vệ các giá trị tự do, cấp tiến. Tuy nhiên, không hẳn thế.

Trong cái nhìn nghiêm khắc của giới trí thức tự do chủ nghĩa (libertarianism, thay vì liberalism) điển hình như Lawrence W. Reed, những ngôn từ lấp lánh của giới cánh tả không bao giờ che đậy được thực tế rằng có rất ít tính cấp tiến trong thứ tư tưởng cấp tiến (progressivism) của giới cánh tả Mỹ.

Bất bình đẳng thu nhập: một “ảo ảnh” của các kinh tế gia? – Ảnh: anticap.files.wordpress.com

Nếu bất bình đẳng kinh tế là một thứ gây phiền não, trừng phạt sự nỗ lực và thành công của người dân đều không phải là một cách giải quyết trong bất kỳ trường hợp nào. Các biện pháp mang tính ép buộc với mục đích tái phân phối tài sản thường làm cho những ai khôn ngoan hay có mạng lưới chính trị tốt trong giới “những người có của” tìm cách kiếm chỗ ẩn náu tại các thiên đường thuế trong nước hay ngoài nước. trong khi đó, chính “những người không có của” không may mắn lại phải gánh chịu tác hại từ suy thoái kinh tế.

Một cách sử dụng thời gian hiệu quả hơn chính là tìm cách xóa bỏ các gánh nặng đến từ việc chính quyền can thiệp vào thị trường, những can thiệp như thế chỉ đảm bảo rằng “những người không có của” đồng thời cũng là “những con người không thể làm giàu”.

Cái thứ bình đẳng kinh tế đó không phải là một dạng trắc ẩn gì. Khi nó còn là ý tưởng, nó là thứ vớ vẩn. Khi nó là chính sách công, thì nó lại là một sự phản logic rành rành.

TỔNG KẾT

Khi con người tự do, họ khác biệt. Điều đó phản ánh tính cá nhân riêng biệt của họ và các đóng góp của họ cho người khác trong thị trường. Để làm cho họ tất cả giống nhau cần phải có sự ép buộc.Tài năng, sự cần cù, và thói quen để dành của cải là ba trong số nhiều lý do tại sao chúng ta có những mức thu nhập khác nhau trong một xã hội tự do.Ép buộc mọi người bình đẳng về mặt kinh tế có thể giúp làm vui lòng những con người mang tư tưởng vị bình đẳng đến mức lầm lẫn, nhưng việc đó sẽ gây hại cho những con người thật.

…

Điều #12: “TÔI MUỐN AN TOÀN HƠN LÀ TỰ DO” 

Nhiều người bị đưa đường dẫn lối mà không hay biết gì vào chủ nghĩa xã hội. Họ bị lừa bịp bằng những giả định mà họ chưa thử thách.

Một giả định phổ biến nhưng sai lạc đó là sự an toàn và tự do là hai lựa chọn một mất một còn – rằng chọn một thứ thì phải bỏ qua thứ kia.

Xem thêm: điểm G Là Gì – điểm G: Nó Là Gì Và Vị Trí ở đâu

Tại Hoa Kỳ trong một thế kỷ qua, nhiều người đã đạt được một mức độ an toàn về mặt vật chất cao hơn nhiều so với tổ tiên họ trong các xã hội thời kỳ trước. Một số lượng lớn người dân trong nước đã để dành được cho mình những ‘ổ trứng đầy đặn’, để nếu có sinh lão bệnh tử khó khăn gì thì họ cũng có thể dựa vào những thành quả đã để dành được từ chính sức lao động của mình (và/hoặc của thành viên gia đình, bạn bè, người cùng giáo khu) để vượt qua bão bùng hay khó khăn tạm thời.

Nhờ có tự do lựa chọn tới mức chưa từng có, những cơ hội không đâu khác bằng, lối sống tằn tiện, và quyền tận hưởng thành quả từ sức lao động bản thân – tư hữu tài sản – người dân đã có điều kiện đối mặt với mọi nhu cầu cấp bách có thể đến trong suốt cuộc đời.

Chúng ta nghĩ rằng những thành quả đáng ghen tỵ nói trên là sự an toàn. Nhưng dạng an toàn này không phải là một lựa chọn đối lập với tự do; thực ra, sự an toàn đó là một kết quả tự nhiên của tự do. Thứ an toàn mang tính truyền thống này sinh ra từ tự do như cây sồi sinh ra từ quả sồi. Đây không phải là một trường hợp chọn một trong hai; không thể có một thứ mà không có thứ kia được. Tự do dọn chỗ cho tất cả các dạng an toàn có thể có được trong thế giới đầy bất trắc này.

Tuy nhiên, sự an toàn theo nghĩa truyền thống của nó không phải là thứ mà những người mang tư tưởng cấp tiến nói đến khi họ hỏi câu hỏi, “Bạn sẵn sàng có sự an toàn hơn hay có tự do hơn?” Thứ họ có trong đầu là thứ mà Maxwell Anderson gọi là “cuộc sống được bảo đảm”, hay theo cơ chế đã được Karl Marx miêu tả là “làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu”.

Trong sắp đặt đó, hệ thống chính trị – vốn không có công cụ nào ngoài lực lượng cảnh sát – dùng lực lượng này để lấy đi tài sản từ những người khá giả để chia chác khối tài sản cướp được cho những kẻ kém khá giả hơn. Ít ra trên lý thuyết thì nó chỉ có thế – một quy trình san phẳng!

Phải thừa nhận là cái quy trình đó có vẻ cuốn hút hàng triệu người dân nước ta. Vì họ giả định rằng cái quy trình đó giải thoát họ khỏi việc cần phải tự chăm lo cho chính mình; Chú Sam (hình ảnh biểu trưng cho nhà nước Mỹ – ND) đang đứng kề bên với mấy cái túi đầy của cải cưỡng bức tịch thu.

Với những người khinh suất, tình trạng đó có vẻ là một chọn lựa giữa an toàn và tự do. Nhưng trong thực tế, đó là một lựa chọn giữa việc tự chịu trách nhiệm như một người tự do hay là cái an toàn như thể nô lệ trong tư cách một người được nhà nước bảo bọc.

Thế nên, nếu một người nói rằng, “Tôi thà làm người được nhà nước bảo trợ hơn là bắt tay vào thực hành tự do cá nhân,” thì ít ra là người đó cũng là đang nói về lựa chọn đó bằng những từ ngữ đúng đắn hơn.

Một người không cần là một nhà xã hội học uyên thâm thì mới nhận ra rằng thứ “an toàn” như thể người-được-nhà-nước-bảo-trợ là thứ “an toàn” loại trừ tự do cho cả ba bên tham gia vào nó. Những người có tài sản bị tước đoạt dĩ nhiên bị từ chối tự do được dùng những gì họ đã kiếm được từ sức lao động. Thứ hai, những người được nhận tài sản chia chác lại – những người được mà không phải mất gì – đang để mất đi một lý do quan trọng để sống: tự do được chịu trách nhiệm cho chính mình. Bên thứ ba trong dàn xếp này – kẻ chuyên chế đã làm công việc tước đoạt và chia chác – cũng mất đi tự do của chính hắn.

Một người không cần là một kinh tế gia xuất sắc để hiểu được cái cách mà một cuộc sống được bảo đảm dẫn tới sự bất an nói chung. Bất cứ khi nào một chính phủ nhận lấy trách nhiệm cung cấp an toàn, phúc lợi, và phồn vinh cho công dân, chi phí của chính phủ đó tăng cao vượt quá mức mà chính phủ đó có thể thu thuế trực tiếp theo một cách thiết thực về mặt chính trị.

Khi mức thu thuế đã tới tầm, thường vào khoảng 20-25% thu nhập người dân, thì một chính phủ buộc phải chuyển qua vay mượn tiền hay in thêm tiền. Việc in thêm tiền để tăng lượng tiền nhằm bù vào các thâm hụt – có nghĩa là làm loãng sức mua của đồng tiền.

Xem thêm: Hackerrank Là Gì – Lời Khuyên Khi Tham Gia Hackerrank

Trừ phi có một thay đổi bắt buộc về tư duy và chính sách, còn không thì quá trình nói trên dẫn đến việc mọi “bảo đảm” đều trở nên vô nghĩa, và sự bất an nói chung ập đến.

Chuyên mục: Hỏi Đáp