ADSLlà từ viết tắt củaTiếng Anh:Asymmetric Digital Subscriber Linedịch sang tiếng Việt làđường dây thuê bao số bất đối xứng, là một dạng củaDSL.
Bạn đang xem: Adsl là gì
ADSLcung cấp một phương thức truyền dữ liệu với băng thông rộng, tốc độ cao hơn nhiều so với giao thức truy cập qua đường dâyđiện thoạitruyền thống theo phương thứctruy cập quay số(Dial up). Khi truyền băng thông trên đường dây điện thoại được tách ra làm 2 phần, 1 phần nhỏ dùng cho các tín hiệu nhu Phone, Fax. Phần lớn còn lại dùng cho truyền tải tín hiệu ADSL. Ý nghĩa của cụm từ “bất đối xứng” trong ADSL là do lượng dữ liệu tải xuống và tải lên là không bằng nhau, với dữ liệu chủ yếu là tải xuống.
Tổng quan về ADSL
ADSL là gì
Hiểu một cách đơn giản nhất,ADSLlà sự thay thế với tốc độ cao cho thiết bị Modem hoặcISDNgiúp truy nhập Intevới tốc độ cao và nhanh hơn. Các biểu đồ sau chỉ ra các tốc độ cao nhất có thể đạt được giữa các dịch vụ cung cấp.
ADSL có nghĩa như thế nào
ADSLviết tắt của Asymmetric Digital Subscriber Line – đó là đường thuê bao số không đối xứng, kỹ thuật truyền được sử dụng trên đường dây từModemcủa thuê bao tới Nhà cung cấp dịch vụ
Asymmetric: Tốc độ truyền không giống nhau ở hai chiều. Tốc độ của chiều xuống (từ mạng tới thuê bao) có thể nhanh gấp hơn 10 lần so với tốc độ của chiều lên (từ thuê bao tới mạng). Ðiều này phù hợp một cách tuyệt vời cho việc khai thác dịch vụ Intekhi mà chỉ cần nhấn chuột (tương ứng với lưu lượng nhỏ thông tin mà thuê bao gửi đi) là có thể nhận được một lưu lượng lớn dữ liệu tải về từInternet.Digital: CácModemADSLhoạt động ở mức bít (0 & 1) và dùng để chuyển thông tin số hoá giữa các thiết bị số như các máy tính PC. Chính ở khía cạnh này thì ADSL không có gì khác với các Modem thông thường.Subscriber Line:ADSLtự nó chỉ hoạt động trên đường dây thuê bao bình thường nối tới tổng đài nội hạt. Ðường dây thuê bao này vẫn có thể được tiếp tục sử dụng cho các cuộc gọi đi hoặc nghe điện thoại cùng một thời điểm thông qua thiết bị gọi là “Splitters” có chức năng tách thoại và dữ liệu trên đường dây.
Ứng dụng ADSL
ADSL dùng để làm gì?
ADSL xác lập cách thức dữ liệu được truyền giữa thuê bao (nhà riêng hoặc công sở) và tổng đài thoại nội hạt trên chính đường dây điện thoại bình thường. Chúng ta vẫn thường gọi các đường dây này làlocalloop.
Thực chất của ứng dụng ADSL không phải ở việc truyền dữ liệu đi/đến tổng đài điện thoại nội hạt mà là tạo ra khả năng truy nhập Intevới tốc độ cao. Như vậy, vấn đề nằm ở việc xác lập kết nối dữ liệu tới Nhà cung cấp dịch vụInternet. Mặc dù chúng ta cho rằngADSLđược sử dụng để truyền dữ liệu bằng các giao thức Internet, nhưng trên thực tế việc thực hiện điều đó như thế nào lại không phải là đặc trưng kỹ thuật củaADSL. Hiện nay, phần lớn người ta ứng dụngADSLcho truy nhập Intetốc độ cao và sử dụng các dịch vụ trên Intemột cách nhanh hơn.
Cơ chế hoạt động
ADSLtìm cách khai thác phần băng thông tương tự còn chưa được sử dụng trên đường dây nối từ thuê bao tới tổng đài nội hạt. Ðường dây này được thiết kế để chuyển tải dải phổ tần số (frequency spectrum) chiếm bởi cuộc thoại bình thường. Tuy nhiên, nó cũng có thể chuyển tải các tần số cao hơn dải phổ tương đối hạn chế dành cho thoại. Ðó là dải phổ mà ADSL sử dụng.
Thoại cơ bản sử dụng dải tần số từ 300Hz tới 3,400Hz.
Bây giờ chúng ta sẽ xem xét, thoại vàdữ liệu ADSL chia xẻ cùng một đường dây thuê bao ra sao. Trên thực tế, các Splitter được sử dụng để đảm bảo dữ liệu và thoại không xâm phạm lẫn nhau trên đường truyền. Các tần số mà mạch vòng có thể chuyển tải, hay nói cách khác là khối lượng dữ liệu có thể chuyển tải sẽ phụ thuộc vào các nhân tố sau:
Khoảng cách từ tổng đài nội hạt.Kiểu và độ dầy đường dây.Kiểu và số lượng các mối nối trên đường dây.Mật độ các đường dây chuyển tảiADSL,ISDNvà các tín hiệu phi thoại khác.Mật độ các đường dây chuyển tải tín hiệu radio.
Ưu điểm của ADSL
ADSL: So sánh vớiPSTN & ISDN
Vậy sự khác nhau cố hữu giữaADSLvới Modem quay số truyền thống vàISDNlà như thế nào?
PSTN và ISDNlà các công nghệ quay số (Dial-up).
ADSLlà ‘liên tục/always-on” kết nối trực tiếp.
PSTN và ISDNcho phép chúng ta sử dụng Fax, dữ liệu, thoại, dữ liệu tới Internet, dữ liệu tới các thiết bị khác.
ADSLchỉ chuyển tải dữ liệu tới Internet.
PSTN và ISDNcho phép chúng ta tuỳ chọnISPnào mà ta muốn kết nối.
ADSLkết nối chúng ta tới một ISP định trước.
ISDNchạy ở tốc độ cơ sở 64kbps hoặc 128kbps.
ADSLcó thể tải dữ liệu về với tốc độ tới 8Mbps.
PSTNngắt truy nhập tới Intekhi chúng ta thực hiện cuộc gọi.
ADSLcho phép vừa sử dụng Intetrong khi vẫn có thể thực hiện cuộc gọi đồng thời.
Kết nối Intequa đườngPSTN và ISDNbằng phương thức quay số có tính cước nội hạt.
ADSLkhông tính cước nội hạt.
Ghi chú:
Mặc dùModem ADSLluôn ở chế độ kết nối thường trực, nhưng vẫn có thể cần phải thực hiện lệnh kết nối Intetrên máy PC.Các dịch vụ như Fax và thoại có thể được thực hiện cũng trên kết nối dữ liệuADSLtới Internet.Trên thực tế, tốc độ Download tiêu biểu đối với dịch vụ ADSL gia đình thường đạt tới (up to) 400kbpsDùng bao nhiêu, trả bấy nhiêu. Cấu trúc cước theo lưu lượng sử dụng (Hoặc theo thời gian sử dụng).Không hạn chế số người sử dụng khi chia sẻ kết nối Intetrong mạng nội bộ.
Các thành phần của ADSL
Trong phần này chúng ta sẽ lần lượt mô tả chức năng của từng thành phần của ADSL, bắt đầu từ Modem ADSL tới Nhà cung cấp dịch vụ Internet. Chúng ta cũng xem xét ở phía ISP để lọc ra những thành phần cơ bản mà họ sử dụng để cung cấp dịch vụ ADSL.
Modem ADSL là gì?
Modem ADSLkết nối vào đường dây điện thoại (còn gọi là local loop) và đường dây này nối tới thiết bị tổng đài nội hạt.Modem ADSLsử dụng kết hợp một loạt các kỹ thuật xử lý tín hiệu tiên tiến nhằm đạt được tốc độ băng thông cần thiết trên đường dây điện thoại thông thường với khoảng cách tới vài km giữa thuê bao và tổng đài nội hạt.
Modem ADSL làm việc như thế nào?
ADSLhoạt động bằng cách vận hành cùng lúc nhiều Modem, trong đó mỗi Modem sử dụng phần băng thông riêng có thể.
Xem thêm: Hostel Là Gì – Những Lưu ý Khi Chọn Hostel Cần Biết
Sơ đồ trên đây chỉ mô phỏng một cách tương đối, nhưng qua đó ta có thể nhận thấy ADSL sử dụng rất nhiều Modem riêng lẻ hoạt động song song để khai thác băng thông tối đa và cung cấp một tốc độ rất cao. Mỗi đường kẻ sọc đen ở trên thể hiện một Modem và chúng hoạt động tại các tần số hoàn toàn khác nhau. Trên thực tế có thể tới 255 Modem hoạt động trên một đường ADSL. Ðiểm đặc biệt ở chỗ ADSL sử dụng dải tần số từ 26kHz tới 1.1MHz trong 10MHz của băng thông thoại. Tất cả 255 Modems này được vận hành chỉ trên một con chíp đơn.
Lượng dữ liệu mà mỗi Modem có thể truyền tải phụ thuộc vào các đặc điểm của đường dây tại tần số mà Modem đó chiếm. Một số Modem có thể không làm việc một chút nào vì sự gây nhiễu từ nguồn tín hiệu bên ngoài chẳng hạn như bởi một đường dây (local loop) khác hoặc nguồn phát vô tuyến nào đó. Các Modem ở tần số cao hơn thông thường lại truyền tải được ít dữ liệu hơn bởi lý ở tần số càng cao thì sự suy hao càng lớn, đặc biệt là trên một khoảng cách dài.
Mạch vòng / Local Loop là gì?
‘Local loop’ là thuật ngữ dùng để chỉ các đường dây điện thoại bình thường nối từ vị trí người sử dụng tới công ty điện thoại.
Nguyên nhân xuất hiện thuật ngữ local loop – đó là người nghe (điện thoại) được kết nối vào hai đường dây mà nếu nhìn từ tổng đài điện thoại thì chúng tạo ra một mạch vòng local loop.
Các thành phần ADSL từ phía nhà cung cấp dịch vụ
Bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu xem các ISP thực hiện cung cấp ADSL như thế nào.
Như chỉ ra trong khối vàng ở trên, phạm vi Nhà cung cấp dịch vụ gồm có ba thành phần quan trọng
DSLAM- DSLAccess Multiplexer.BAS– Broadband Access Server.ISP– InteService Provider.
DSLAM là gì?
Một thiết bịDSLAMcó thể tập hợp nhiều kết nối thuê bao ADSL – có thể nhiều tới hàng trăm thuê bao – và tụ lại trên một kết nối cáp quang. Sợi cáp quang này thường được nối tới thiết bị gọi là BAS – Broadband Access Server, nhưng nó cũng có thể không nối trực tiếp tới BAS vì BAS có thể được đặt tại bất cứ đâu.
DSLAMlà thiết bị đặt ở phía tổng đài, là điểm cuối của kết nối ADSL. Nó chứa vô số cácModem ADSLbố trí về một phía hướng tới các mạch vòng và phía kia là kết nối cáp quang.
BAS là gì?
Broadband Access Server (BAS) là thiết bị đặt giữa DSLAM và POP của ISP. Một thiết bị BAS có thể phục vụ cho nhiều DSLAM. Các giao thức truyền thông được đóng gói để truyền dữ liệu thông qua kết nối ADSL, vì vậy mục đích của BAS là mở gói để hoàn trả lại các giao thức đó trước khi đi vào Internet. Nó cũng đảm bảo cho kết nối của bạn tới ISP được chính xác giống như khi bạn sử dụng Modem quay số hoặc ISDN. Như chú giải ở trên, ADSL không chỉ rõ các giao thức được sử dụng để tạo thành kết nối tới Internet. Phương pháp mà PC và Modem sử dụng bắt buộc phải giống như BAS sử dụng để cho kết nối thực hiện được. Thông thường ADSL sử dụng hai giao thức chính là: PPPoE – PPP over EtheProtocol. PPPoA – Point to Point Protocol over ATM.
Kết nốimạng
Các thành phần kết nối như thế nào?
Dưới đây sẽ trình bày về những giao thức truyền thông được sử dụng trên kết nối ADSL. Khi kết nối vào Internet, bạn sử dụng các giao thức chạy ở tầng vận chuyển TCP/IP (chẳng hạn như HTTP – giao thức được sử dụng bởi các Web Browser). Quá trình này là giống nhau với các kiểu truy nhập quay số qua PSTN, ISDN và ADSL.
Các giao thức được sử dụng giữa Modem và BAS
Khi quay số PSTN/ISDN để truy nhập vào Internet, chúng ta sử dụng giao thức gọi là PPP để vận chuyển dữ liệu TCP/IP và kiểm tra cũng như xác thực tên và mật khẩu người truy nhập. Trong ADSL, PPP cũng thường được sử dụng để kiểm tra tên và mật khẩu truy nhập, và ATM thì luôn được sử dụng ở mức thấp nhất. Kết nối điển hình như dưới đây:
Vai trò của ATM
ATM– Asynchronous Transfer Mode – được sử dụng như là công cụ chuyển tải cho ADSL ở mức thấp. Lý do vì đó là cách thuận tiện và mềm dẻo đối với các công ty thoại muốn kéo dài khoảng cách kết nối từ DSLAM tới BAS giúp họ có thể đặt BAS ở bất cứ đâu trên mạng. Các tham số thiết lập cấu hình ATM Có hai tham số cần phải thiết lập cấu hình một cách chính xác trên Modem ADSL để đảm bảo kết nối thành công tại mức ATM với DSLAM:
VPI – the Virtual Path Identifier.
VCI – the Virtual Channel Identifier.
Cấu trúc của ADSL
Vai trò của PPP
PPP là giao thức dùng để vận chuyển lưu lượng Intetới ISP dọc theo các kết nối Modem và ISDN. PPP kết hợp chặt chẽ các yếu tố xác thực – kiểm tra tên/mật khẩu – và đó là lý do chính mà người ta dùng PPP với ADSL. Mặc dù BAS thực thi giao thức PPP và tiến hành việc xác thực, nhưng thực ra việc đó được thực hiện bằng cách truy nhập vào các cơ sở dữ liệu khách hàng đặt tại ISP. Bằng cách đó, ISP biết được rằng các kết nối do BAS định tuyến tới – đã được xác thực thông qua giao dịch với cơ sở dữ liệu riêng của ISP.
Modem ADSL trên thực tế
Các loạimodem ADSLthông minh và thụ động
Modem ADSLthông minh bản thân nó đã tích hợp sẵn các giao thức truyền thông cần thiết (Như thiết bị Modem ADSL Router hoặc Modem được sử dụng kết nối qua cổng Card Ethe10/100Mb) nên chỉ việc lựa chọn và khai báo VPI/VCI cho Modem.
CònModem ADSLthụ động thì phải hoạt động dựa trên hệ điều hành của máy tính để cung cấp các giao thức cần thiết. Các loại Modem này bắt buộc phải cài đặt phần mềm điều khiển Modem và thiết lập các giao thức PPP, VPI/VCI. Việc cấu hình như vậy phức tạp và đòi hỏi thời gian nhiều hơn. Chỉ có Windows 98SE, Windows ME và Windows 2000/XP là có cài sẵn cơ chế thực thi ATM, vì thế người ta ít sử dụng các Modem thụ động trên thực tế. Mặc dù các Modem thông minh có hỗ trợ các giao thức cần thiết nhưng chúng vẫn có thể được dùng cho các hệ điều hành nói trên. Các Modem thụ động có thể nối với PC thông qua giao diện USB, hoặc có thể được sản xuất dưới dạng PCI Card để cắm thẳng trên bảng mạch chủ của PC. Lưu ý là việc khai thác giao thức ATM không có nghĩa là cần phải có Card mạng ATM cho PC – đó chỉ là cơ chế hỗ trợ bằng phần mềm trong hệ điều hành.
Mối tương quan giữa thoại và ADSL
Thoại và ADSL cùng chung sống ra sao?
ADSL cho phép cùng lúc vừa truy nhập Intetốc độ cao lại vừa có thể thực hiện cuộc gọi cũng trên đường dây đó. Thiết bị chuyên dụng Splitters được sử dụng để tách riêng các tần số cao dùng cho ADSL và các tần số thấp dùng cho thoại. Như vậy, người ta thường đặt các Splitters tại mỗi đầu của đường dây – phía thuê bao và phíaDSLAM.
Tại phía thuê bao, các tần số thấp được chuyển đến máy điện thoại còn các tần số cao đi đếnmodem ADSL. Tại các tổng đài, các tần số thấp được chuyển sang mạng thoại PSTN còn các tần số cao đi đến ISP.
Tốc độ đa dạng
Tốc độ của kết nối giữa modem ADSL và DSLAM phụ thuộc vào khoảng cách đường truyền và tốc độ tối đa được cấu hình sẵn trên cổng của DSLAM. Còn tốc độ kết nối vào Intelại còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa như dưới đây:
Số người dùng kết nối vào cùng một DSLAM và thực tế có bao nhiều người dùng đang khai thác kết nối.
Tốc độ kết nối giữa DSLAM và BAS.
Bao nhiêu card DSLAM cùng nối vào một BAS và bao nhiêu người dùng đang khai thác thực tế kết nối.
Tốc độ kết nối giữa BAS và ISP.
Bao nhiêu BAS kết nối vào ISP và bao nhiêu người dùng thực tế đang khai thác.
Tốc độ của kết nối từISPtới mạngInternettoàn cầu.
Xem thêm: Du Lịch Là Gì – Ngành Du Lịch Làm Những Công Việc Gì
Bao nhiêu thuê bao của ISP đang khai thác (qua các giao tiếp khác nhau như quay sốPSTN/ ISDN và ADSL).
ISPtổ chức Caching vàProxyra sao, liệu thông tin mà bạn cần khai thác đã được lưu trữ trên Cache chưa hay phải tải về từInternet
Chuyên mục: Hỏi Đáp
