4. True/False Positive/Negative 5. Precision và Recall 5.4. Precision-recall cho bài toán phân lớp nhiều lớp

Bạn có thể download toàn bộ source code dưới dạng Jupyter Notebook tại đây.

Bạn đang xem: Auc là gì

1. Giới thiệu

Khi xây dựng một mô hình Machine Learning, chúng ta cần một phép đánh giá để xem mô hình sử dụng có hiệu quả không và để so sánh khả năng của các mô hình. Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu các phương pháp đánh giá các mô hình classification.

Hiệu năng của một mô hình thường được đánh giá dựa trên tập dữ liệu kiểm thử (test data). Cụ thể, giả sử đầu ra của mô hình khi đầu vào là tập kiểm thử được mô tả bởi vector y_pred – là vector dự đoán đầu ra với mỗi phần tử là class được dự đoán của một điểm dữ liệu trong tập kiểm thử. Ta cần so sánh giữa vector dự đoán y_pred này với vector class thật của dữ liệu, được mô tả bởi vector y_true.

Ví dụ với bài toán có 3 lớp dữ liệu được gán nhãn là 0, 1, 2. Trong bài toán thực tế, các class có thể có nhãn bất kỳ, không nhất thiết là số, và không nhất thiết bắt đầu từ 0. Chúng ta hãy tạm giả sử các class được đánh số từ 0 đến C-1 trong trường hợp có C lớp dữ liệu. Có 10 điểm dữ liệu trong tập kiểm thử với các nhãn thực sự được mô tả bởi y_true = . Giả sử bộ phân lớp chúng ta đang cần đánh giá dự đoán nhãn cho các điểm này là y_pred = .

Có rất nhiều cách đánh giá một mô hình phân lớp. Tuỳ vào những bài toán khác nhau mà chúng ta sử dụng các phương pháp khác nhau. Các phương pháp thường được sử dụng là: accuracy score, confusion matrix, ROC curve, Area Under the Curve, Precision and Recall, F1 score, Top R error, etc.

Trong Phần 1 này, tôi sẽ trình bày về accuracy score, confusion matrix, ROC curve, và Area Under the Curve. Các phương pháp còn lại sẽ được trình bày trong Phần 2.

2. Accuracy

Cách đơn giản và hay được sử dụng nhất là accuracy (độ chính xác). Cách đánh giá này đơn giản tính tỉ lệ giữa số điểm được dự đoán đúng và tổng số điểm trong tập dữ liệu kiểm thử.

Trong ví dụ này, ta có thể đếm được có 6 điểm dữ liệu được dự đoán đúng trên tổng số 10 điểm. Vậy ta kết luận độ chính xác của mô hình là 0.6 (hay 60%). Để ý rằng đây là bài toán với chỉ 3 class, nên độ chính xác nhỏ nhất đã là khoảng 1/3, khi tất cả các điểm được dự đoán là thuộc vào một class nào đó.

from __future__ import print_functionimport numpy as np def acc(y_true, y_pred): correct = np.sum(y_true == y_pred) return float(correct)/y_true.shapey_true = np.array()y_pred = np.array()print(“accuracy = “, acc(y_true, y_pred))

3. Confusion matrix

Cách tính sử dụng accuracy như ở trên chỉ cho chúng ta biết được bao nhiêu phần trăm lượng dữ liệu được phân loại đúng mà không chỉ ra được cụ thể mỗi loại được phân loại như thế nào, lớp nào được phân loại đúng nhiều nhất, và dữ liệu thuộc lớp nào thường bị phân loại nhầm vào lớp khác. Để có thể đánh giá được các giá trị này, chúng ta sử dụng một ma trận được gọi là confusion matrix.

Về cơ bản, confusion matrix thể hiện có bao nhiêu điểm dữ liệu thực sự thuộc vào một class, và được dự đoán là rơi vào một class. Để hiểu rõ hơn, hãy xem bảng dưới đây:

Total: 10 | Predicted | Predicted | Predicted | | as: 0 | as: 1 | as: 2 | ———–|———–|———–|———–|— True: 0 | 2 | 1 | 1 | 4 ———–|———–|———–|———–|— True: 1 | 1 | 2 | 0 | 3 ———–|———–|———–|———–|— True: 2 | 0 | 1 | 2 | 3 ———–|———–|———–|———–|—
Có tổng cộng 10 điểm dữ liệu. Chúng ta xét ma trận tạo bởi các giá trị tại vùng 3×3 trung tâm của bảng.

Ma trận thu được được gọi là confusion matrix. Nó là một ma trận vuông với kích thước mỗi chiều bằng số lượng lớp dữ liệu. Giá trị tại hàng thứ i, cột thứ j là số lượng điểm lẽ ra thuộc vào class i nhưng lại được dự đoán là thuộc vào class j. Như vậy, nhìn vào hàng thứ nhất (0), ta có thể thấy được rằng trong số bốn điểm thực sự thuộc lớp 0, chỉ có hai điểm được phân loại đúng, hai điểm còn lại bị phân loại nhầm vào lớp 1 và lớp 2.

Xem thêm: 2018 Là Năm Con Gì – Năm Và Mệnh Gì

Chú ý: Có một số tài liệu định nghĩa ngược lại, tức giá trị tại cột thứ i, hàng thứ j là số lượng điểm lẽ ra thuộc vào class i nhưng lại được dự đoán là thuộc vào class j. Khi đó ta sẽ được confusion matrix là ma trận chuyển vị của confusion matrix như cách tôi đang làm. Tôi chọn cách này vì đây chính là cách thư viện sklearn sử dụng.

Chúng ta có thể suy ra ngay rằng tổng các phần tử trong toàn ma trận này chính là số điểm trong tập kiểm thử. Các phần tử trên đường chéo của ma trận là số điểm được phân loại đúng của mỗi lớp dữ liệu. Từ đây có thể suy ra accuracy chính bằng tổng các phần tử trên đường chéo chia cho tổng các phần tử của toàn ma trận. Đoạn code dưới đây mô tả cách tính confusion matrix:

def my_confusion_matrix(y_true, y_pred): N = np.unique(y_true).shape # number of classes cm = np.zeros((N, N)) for n in range(y_true.shape): cm, y_pred> += 1 return cm cnf_matrix = my_confusion_matrix(y_true, y_pred)print(“Confusion matrix:”)print(cnf_matrix)print(“nAccuracy:”, np.diagonal(cnf_matrix).sum()/cnf_matrix.sum())
Cách biểu diễn trên đây của confusion matrix còn được gọi là unnormalized confusion matrix, tức ma confusion matrix chưa chuẩn hoá. Để có cái nhìn rõ hơn, ta có thể dùng normalized confuion matrix, tức confusion matrix được chuẩn hoá. Để có normalized confusion matrix, ta lấy mỗi hàng của unnormalized confusion matrix sẽ được chia cho tổng các phần tử trên hàng đó. Như vậy, ta có nhận xét rằng tổng các phần tử trên một hàng của normalized confusion matrix luôn bằng 1. Điều này thường không đúng trên mỗi cột. Dưới đây là cách tính normalized confusion matrix:

normalized_confusion_matrix = cnf_matrix/cnf_matrix.sum(axis = 1, keepdims = True)print(“nConfusion matrix (with normalizatrion:)”)print(normalized_confusion_matrix)

import matplotlib.pyplot as pltimport itertoolsdef plot_confusion_matrix(cm, classes, normalize=False, title=”Confusion matrix”, cmap=plt.cm.Blues): “”” This function prints and plots the confusion matrix. Normalization can be applied by setting `normalize=True`. “”” if normalize: cm = cm.astype(“float”) / cm.sum(axis=1, keepdims = True) plt.imshow(cm, interpolation=”nearest”, cmap=cmap) plt.title(title) plt.colorbar() tick_marks = np.arange(len(classes)) plt.xticks(tick_marks, classes, rotation=45) plt.yticks(tick_marks, classes) fmt = “.2f” if normalize else “d” thresh = cm.max() / 2. for i, j in itertools.product(range(cm.shape), range(cm.shape)): plt.text(j, i, format(cm, fmt), horizontalalignment=”center”, color=”white” if cm > thresh else “black”) plt.tight_layout() plt.ylabel(“True label”) plt.xlabel(“Predicted label”)# Plot non-normalized confusion matrixclass_names = plt.figure()plot_confusion_matrix(cnf_matrix, classes=class_names, title=”Confusion matrix, without normalization”)# Plot normalized confusion matrixplt.figure()plot_confusion_matrix(cnf_matrix, classes=class_names, normalize=True, title=”Normalized confusion matrix”)plt.show()

*
*

Với các bài toán với nhiều lớp dữ liệu, cách biểu diễn bằng màu này rất hữu ích. Các ô màu đậm thể hiện các giá trị cao. Một mô hình tốt sẽ cho một confusion matrix có các phần tử trên đường chéo chính có giá trị lớn, các phần tử còn lại có giá trị nhỏ. Nói cách khác, khi biểu diễn bằng màu sắc, đường chéo có màu càng đậm so với phần còn lại sẽ càng tốt. Từ hai hình trên ta thấy rằng confusion matrix đã chuẩn hoá mang nhiều thông tin hơn. Sự khác nhau được thấy ở ô trên cùng bên trái. Lớp dữ liệu 0 được phân loại không thực sự tốt nhưng trong unnormalized confusion matrix, nó vẫn có màu đậm như hai ô còn lại trên đường chéo chính.

4. True/False Positive/Negative

4.1. True/False Positive/Negative

Cách đánh giá này thường được áp dụng cho các bài toán phân lớp có hai lớp dữ liệu. Cụ thể hơn, trong hai lớp dữ liệu này có một lớp nghiêm trọng hơn lớp kia và cần được dự đoán chính xác. Ví dụ, trong bài toán xác định có bệnh ung thư hay không thì việc không bị sót (miss) quan trọng hơn là việc chẩn đoán nhầm âm tính thành dương tính. Trong bài toán xác định có mìn dưới lòng đất hay không thì việc bỏ sót nghiêm trọng hơn việc báo động nhầm rất nhiều. Hay trong bài toán lọc email rác thì việc cho nhầm email quan trọng vào thùng rác nghiêm trọng hơn việc xác định một email rác là email thường.

Trong những bài toán này, người ta thường định nghĩa lớp dữ liệu quan trọng hơn cần được xác định đúng là lớp Positive (P-dương tính), lớp còn lại được gọi là Negative (N-âm tính). Ta định nghĩa True Positive (TP), False Positive (FP), True Negative (TN), False Negative (FN) dựa trên confusion matrix chưa chuẩn hoá như sau:

| Predicted | Predicted | | as Positive | as Negative |——————|———————|———————| Actual: Positive | True Positive (TP) | False Negative (FN) |——————|———————|———————| Actual: Negative | False Positive (FP) | True Negative (TN) |——————|———————|———————|
Người ta thường quan tâm đến TPR, FNR, FPR, TNR (R – Rate) dựa trên normalized confusion matrix như sau:

| Predicted | Predicted | | as Positive | as Negative |——————|——————–|——————–| Actual: Positive | TPR = TP/(TP + FN) | FNR = FN/(TP + FN) |——————|——————–|——————–| Actual: Negative | FPR = FP/(FP + TN) | TNR = TN/(FP + TN) |——————|——————–|——————–|
False Positive Rate còn được gọi là False Alarm Rate (tỉ lệ báo động nhầm), False Negative Rate còn được gọi là Miss Detection Rate (tỉ lệ bỏ sót). Trong bài toán dò mìn, thà báo nhầm còn hơn bỏ sót, tức là ta có thể chấp nhận False Alarm Rate cao để đạt được Miss Detection Rate thấp.

Chú ý::

Việc biết một cột của confusion matrix này sẽ suy ra được cột còn lại vì tổng các hàng luôn bằng 1 và chỉ có hai lớp dữ liệu.

4.2. Receiver Operating Characteristic curve

Trong một số bài toán, việc tăng hay giảm FNR, FPR có thể được thực hiện bằng việc thay đổi một ngưỡng (threshold) nào đó. Lấy ví dụ khi ta sử dụng thuật toán Logistic Regression, đầu ra của mô hình có thể là các lớp cứng 0 hay 1, hoặc cũng có thể là các giá trị thể hiện xác suất để dữ liệu đầu vào thuộc vào lớp 1. Khi sử dụng thư viện sklearn Logistic Regression, ta có thể lấy được các giá trị xác xuất này bằng phương thức predict_proba(). Mặc định, ngưỡng được sử dụng là 0.5, tức là một điểm dữ liệu x sẽ được dự đoán rơi vào lớp 1 nếu giá trị predict_proba(x) lớn hơn 0.5 và ngược lại.

Nếu bây giờ ta coi lớp 1 là lớp Positive, lớp 0 là lớp Negative, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để tăng mức độ báo nhầm (FPR) để giảm mức độ bỏ sót (FNR)? Chú ý rằng tăng FNR đồng nghĩa với việc giảm TPR vì tổng của chúng luôn bằng 1.

Một kỹ thuật đơn giản là ta thay giá trị threshold từ 0.5 xuống một số nhỏ hơn. Chẳng hạn nếu chọn threshold = 0.3, thì mọi điểm được dự đoán có xác suất đầu ra lớn hơn 0.3 sẽ được dự đoán là thuộc lớp Positive. Nói cách khác, tỉ lệ các điểm được phân loại là Positive sẽ tăng lên, kéo theo cả False Positive Rate và True Positive Rate cùng tăng lên (cột thứ nhất trong ma trận tăng lên). Từ đây suy ra cả FNR và TNR đều giảm.

Ngược lại, nếu ta muốn bỏ sót còn hơn báo nhầm, tất nhiên là ở mức độ nào đó, như bài toán xác định email rác chẳng hạn, ta cần tăng threshold lên một số lớn hơn 0.5. Khi đó, hầu hết các điểm dữ liệu sẽ được dự đoán thuộc lớp 0, tức Negative, và cả TNF và FNR đều tăng lên, tức TPR và FPR giảm xuống.

Như vậy, ứng với mỗi giá trị của threshold, ta sẽ thu được một cặp (FPR, TPR). Biểu diễn các điểm (FPR, TPR) trên đồ thị khi thay đổi threshold từ 0 tới 1 ta sẽ thu được một đường được gọi là Receiver Operating Characteristic curve hay ROC curve. (Chú ý rằng khoảng giá trị của threshold không nhất thiết từ 0 tới 1 trong các bài toán tổng quát. Khoảng giá trị này cần được đảm bảo có trường hợp TPR/FPR nhận giá trị lớn nhất hay nhỏ nhất mà nó có thể đạt được).

Xem thêm: đột Quỵ Là Gì

Dưới đây là một ví dụ với hai lớp dữ liệu. Lớp thứ nhất là lớp Negative có 20 điểm dữ liệu, 30 điểm còn lại thuộc lớp Positive. Giả sử mô hình đang xét cho các đầu ra của dữ liệu (xác suất) được lưu ở biến scores.

# generate simulated datan0, n1 = 20, 30score0 = np.random.rand(n0)/2label0 = np.zeros(n0, dtype = int)score1 = np.random.rand(n1)/2 + .2label1 = np.ones(n1, dtype = int)scores = np.concatenate((score0, score1))y_true = np.concatenate((label0, label1))print(“True labels:”)print(y_true)print(“nScores:”)print(scores)
Nhìn chung, các điểm thuộc lớp 1 có score cao hơn. Thư viện sklearn sẽ giúp chúng ta tính các thresholds cũng như FPR và TPR tương ứng:

from sklearn.metrics import roc_curve, aucfpr, tpr, thresholds = roc_curve(y_true, scores, pos_label = 1)print(“Thresholds:”)print(thresholds)

Chuyên mục: Hỏi Đáp