HF: Từ lâu, những vấn đề về thuế luôn thu hút sự quan tâm của nhiều người. Không những nó tác động tới cả nền kinh tế nói chung và mỗi ngành nghề, doanh nghiệp nói riêng, mà còn là yếu tố quan trọng cần suy xét kỹ càng trong cuộc sống mỗi người. Điển hình chính là thuế thu nhập cá nhân.
Xem Thêm:
- Thuế sử dụng đất là gì? áp dụng trong trường hợp nào
Về cơ bản, mỗi công dân chúng ta đều phải biết rõ quyền và nghĩa vụ của mình đối với cộng đồng. Một trong số những nghĩa vụ lớn nhất của mỗi người dân đối với đất nước là thuế thu nhập cá nhân – yếu tố quan trọng trong cơ cấu cấu thành ngân sách quốc gia.
Tuy vậy, không phải ai cũng rõ được đây là loại thuế gì, cách tính ra sao và cách tra cứu như thế nào. Đây là những thắc mắc chủ yếu và phổ biến nhất khi quan tâm tới vấn đề thuế thu nhập cá nhân. Hãy cùng House-family đi tìm câu trả lời cùng cách tra mã số thuế cá nhân bằng thẻ căn cước trong bài viết này nhé!
I. THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LÀ GÌ?
Khái niệm thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân là các khoản tiền thuế mà người lao động, người có thu nhập nói chung phải trích một phần tiền lương hoặc từ các nguồn thu khác vào ngân sách nhà nước sau khi đã tính các khoản được giảm trừ
Đối tượng phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân gồm: các cá nhân cư trú và không cư trú tại Việt Nam có các khoản thu nhập chịu thuế.
- Đối với cá nhân cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt nơi trả thu nhập
- Đối với cá nhân không cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nơi trả và nhận thu nhập
Tuy nhiên, cũng có những trường hợp đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hoả hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo… Từ đó, điều này ảnh hưởng đến khả năng tài chính và nộp thuế thì tất nhiên sẽ được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại, nhưng mức này sẽ không vượt quá số thuế phải nộp.
TẠI SAO PHẢI THỰC HIỆN NGHĨA VỤ ĐÓNG THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN?
Đã bao giờ bạn tự hỏi “Vì sao phải có thuế thu nhập cá nhân?” hay “Tại sao mỗi công dân đều có nghĩa vụ nhất định với loại thuế này?”… chưa? Lý do dễ hiểu nhất là:
- Tăng thêm thu nhập cho ngân sách nhà nước
- Góp phần thực hiện cải cách, kiến thiết công bằng xã hội. Những người phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân là những người có mức thu nhập cá nhân cao hơn so với mức khởi điểm thu nhập chịu thuế thông thường, họ đều là những cá nhân có thu nhập có thể nuôi sống bản thân và gia đình. Vì vậy nộp thuế thu nhập cá nhân chính là một cách quan trọng để cân bằng mức độ giàu nghèo giữa các tầng lớp tránh sự phân biệt đối xử giữa giàu và nghèo
- Tăng trưởng kinh tế, thu hút nhân lực và bảo đảm tính cạnh tranh trong khu vực
- Đây là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công dân nếu thuộc trường hợp phải đóng thuế thu nhập cá nhân
II. CÁCH TÍNH THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN
Cách tính thuế thu nhập cá nhân lao động dưới 3 tháng (thời vụ, giao khoán, thử việc…)
Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, và các loại tiền chi khác cho cá nhân cư trú và đồng thời không ký hợp đồng lao động, hoặc những người đã ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng có tổng mức trả thu nhập cho mỗi tháng từ 2 triệu đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.
Chú ý, khi doanh nghiệp thực hiện khấu trừ thuế thu nhập cá nhân, cá nhân có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân trả thu nhập cấp một trong hai thứ sau:
- chứng từ khấu trừ cho mỗi lần khấu trừ thuế
- một chứng từ khấu trừ cho nhiều lần khấu trừ thuế trong một kỳ tính thuế
Nếu cá nhân chỉ có duy nhất một nguồn thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên, nhưng ước tính tổng mức chịu thuế thu nhập của cá nhân sau khi đã thực hiện việc giảm trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân đó phải: Làm cam kết (theo mẫu 02/CK-TNCN theo thông tư 92) gửi tổ chức trả thu nhập. Từ đó, tổ chức này sẽ thực hiện tạm thời không khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của cá nhân này.
Kết thúc năm tính thuế, tổ chức hoặc các đơn vị chi trả thu nhập vẫn phải tổng hợp danh sách thu nhập của các cá nhân chưa đến mức khấu trừ thuế (vào mẫu đã ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế), rồi nộp cho cơ quan thuế.
Tất nhiên, cá nhân làm cam kết phải chịu trách nhiệm về bản cam kết của mình. Trường hợp phát hiện tồn tại bất cứ sự gian lận nào sẽ bị xử lý theo quy định của Luật Quản lý thuế.
Cách tính thuế TNCN cho cá nhân không cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công
Thuế thu nhập cá nhân tính dựa trên các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được xác định bằng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công nhân với thuế suất mặc định là 20%
Trong đó, thu nhập chịu thuế tính ra từ các khoản tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được xác định như cá nhân cư trú theo hướng dẫn tại khoản 2 điều 8 Thông tư 111/2013/TT-BTC
Trường hợp không tách riêng được thu nhập tại Việt Nam và nước ngoài
Việc xác định thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân tính từ các khoản tiền lương, tiền công tại Việt Nam trong trường hợp điển hình là các cá nhân là người không cư trú, làm việc đồng thời ở Việt Nam và nước ngoài, nhưng không tách riêng được phần thu nhập phát sinh ở Việt Nam, thực hiện theo công thức sau:
- Đối với trường hợp cá nhân nước ngoài không hiện diện ở Việt Nam
- Đối với trường hợp cá nhân nước ngoài không hiện diện ở Việt Nam
Cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với lao động cư trú, ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên (dài hạn)
Công thức tính thuế thu nhập cá nhân phải nộp:
Thuế TNCN phải nộp =Thu nhập tính thuế X Thuế suất
Cách xác định khoản thu nhập tính thuế theo quy định:
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – Các khoản giảm trừ
Trong đó:
- Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn thuế
- Tổng thu nhập là các khoản thu nhập bao gồm: Tiền lương, tiền công, tiền thù lao và các khoản thu nhập khác có tính chất như các khoản tiền lương, tiền công mà người lao động nhận được trong kỳ (bao gồm cả các khoản trợ cấp, phụ cấp…)
- Các khoản được miễn thuế bao gồm: Tiền ăn giữa ca, ăn trưa, chi văn phòng phẩm, công tác phí, điện thoại, trang phục, tiền thuê nhà trả thay không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế, tiền làm vào những dịp đặc biệt (dịp lễ, tết…) được trả cao hơn, khoản tiền hiếu hỉ, bảo hiểm…
- Các khoản giảm trừ bao gồm: Giảm trừ gia cảnh, các khoản bảo hiểm bắt buộc, đóng góp cho các quỹ (nhân đạo, từ thiện, khuyến học.
Thuế suất thuế thu nhập cá nhân
Thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ các khoản tiền lương, tiền công được áp dụng theo biểu thuế quy tắc lũy tiến từng phần, cụ thể như sau:
Cách tính thuế thu nhập cá nhân là tổng số thuế tính theo từng bậc thu nhập.
Số thuế tính theo từng bậc thu nhập = Thu nhập tính thuế của bậc thu nhập*Thuế suất tương ứng của bậc thu nhập đó
Bên cạnh đó, có một cách tính ngắn gọn hơn theo phụ lục số 01/PL-TNCN ban hành kèm theo Thông tư 111/2013/TT-BTC như sau:
III. CÁCH TRA CỨU MÃ SỐ THUẾ CÁ NHÂN BẰNG THẺ CĂN CƯỚC
Đối với bản thân, bạn nên chắc chắn rằng mình đã sở hữu một mã số thuế hợp pháp. Lý do cho việc này là hoàn toàn dễ hiểu bởi mã số thuế thu nhập cá nhân là công cụ trực tiếp giúp bạn đóng các khoản thuế cần thiết theo quy định Nhà nước ta.
Thế nhưng, nếu một ngày bạn phát hiện ra mình đã sơ ý quên mất nó thì cũng đừng quá lo lắng, mọi chuyện chưa đến mức tồi tệ đâu! Bởi vì chỉ cần một thao tác dễ dàng trên web tra cứu thông tin người nộp thuế TNCN (thu nhập cá nhân) – là bạn sẽ có lại ngay lập tức mã số quan trọng này.
Còn đối với doanh nghiệp thì sao? Với đối tượng khá đặc biệt này, sự an toàn và minh bạch của mối làm ăn và kinh doanh thực sự rất quan trọng. Do vậy, việc tìm hiểu thông tin về thuế của đối tác/khách hàng là điều vô cùng cần thiết.
Hãy thử tưởng tượng, bạn là một doanh nghiệp tầm trung trên thị trường, bạn sắp thực hiện ký kết hợp đồng với một đối tác hoàn toàn lạ lẫm. Mặc dù bạn đã đọc những báo cáo về tình hình kinh doanh trong thời gian gần đây của công ty này, trên cơ sở đó thì bạn đánh giá chúng khá ổn. Tuy vậy nhưng vẫn không đủ để bạn tin tưởng vào sự uy tín và tính hợp pháp về tài chính của họ cũng như khả năng họ thực hiện đúng hợp đồng sắp ký kết.
Khi đó, để yên tâm hơn, bạn hoàn toàn có thể thực hiện việc tra cứu thông tin người nộp thuế doanh nghiệp hoặc các thông tin khác như mã số thuế thu nhập cá nhân của đối tác này. Có được những thông tin quan trọng về mặt pháp lý này, dĩ nhiên các quan hệ làm ăn của bạn sẽ trở nên minh bạch và tin tưởng hơn, và bạn sẽ tránh được vô số rủi ro về uy tín không đáng có.
- Bước 1: Bạn vào trang web masothue.vn/tra-cuu-ma-so-thue-ca-nhan
- Bước 2: Điền các thông tin tra cứu ở đây làĐiền số CMND của người nộp thuế vào ô thông tin “Số chứng minh thư”.
- Bước 3: Bấm vào ô “Tra cứu” chờ và nhận kết quả.
Nếu sau khi bấm vào nút “Tra cứu”, nếu trường hợp kết quả trả về không tìm thấy thông tin của bạn, rất có thể công ty hay doanh nghiệp của bạn chưa đăng ký mã số thuế cho bạn.
Thuế thu nhập cá nhân là thông tin mà mỗi người lao động đều phải nắm rõ để bảo vệ quyền lợi bản thân và thực hiện nghĩa vụ với cộng đồng. Với những thông tin mà House-family vừa giới thiệu trên, chắc hẳn bạn sẽ dễ dàng thực hiện được việc tra cứu thông tin thuế thu nhập cá nhân. Chúc bạn thành công!
